Lời giải chi tiết:

Các thành tựu:

Kiến trúc:

- Ba loại hình: kiến trúc cung điện, kiến trúc tôn giáo, kiến trúc lăng tẩm

- Công trình: Tử Cấm Thành, chùa Thiên Ninh, Thập Tam lăng

Điêu khắc :

Phong phú về đề tài và chất liệu.

Công trình: tượng Phật nghìn mắt nghìn tay và tượng Phật trên núi Lạc Sơn

Hội họa :

tranh thủy mặc, thư pháp, họa pháp

Tác gia nổi tiếng: Triệu Mạnh Phủ, Tô Đông Pha,...

Văn học:

 Thơ Đường (3 tác giả nổi bật Lý Bạch, Đỗ Phủ, Bạch Cư Dị)

Tiểu thuyết: Thủy hử, Tây du ký, Hồng lâu mộng, Tam quốc diễn nghĩa

Sử ký của Tư Mã Thiên

Các bộ bách khoa: Vĩnh Lạc đại điển và Tứ Khố toàn thư .

Vào năm 476, Romulus Augustus, Hoàng đế cuối cùng của Đế chế Tây La Mã, đã bị phế truất bởi Odoacer, "một kẻ man rợi" người Đức là vua nước Ý. Vào lúc ông phát động cuộc binh biến chống lại vị hoàng đế trẻ tuổi, Odoacer đang là thủ lĩnh của nhóm lính đánh thuê trong quân đội  Đế Chế La Mã .Tại Piacenza, ông đã đánh bại tướng La Mã Orestes, người cha quyền lực của hoàng đế, và sau đó chiếm Ravenma, thủ đô của Đế chế Tây La Mã kể từ năm 402 . Dù người La Mã vẫn tiếp tực cai trị ở phía đông , việc Odoacer lên ngôi đã đánh dấu sự kết thúc của Đế chế La Mã nguyên thủy, với trung tâm ở Ý

Tách từng câu ra đc k?

\(\text{#@_@}\)

15:B

16:D

17:D

18:B

19:C

20:B

Cuộc kháng chiến chống quân Mông Nguyên đã làm cho người Trung Quốc hiểu rằng sự kết hợp của sự dũng cảm, kiên trì và sự tự tin là quan trọng nhất. Bài học đã được rút ra là rằng nếu đối phương là một đối thủ mạnh hơn, sự lựa chọn của bạn là để tự tin vào những gì bạn có thể làm, và không ngần ngại cố gắng làm tốt hơn

TK

Lê Lợi, Nguyễn Trãi và Nguyễn Chích là những nhân vật quan trọng trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn (1418-1427) chống lại quân Minh xâm lược Việt Nam. 

- Lê Lợi là một vị tướng quân tài ba, đã lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Lam Sơn và trở thành vị vua đầu tiên của triều đại Lê sơ. Ông đã có những chiến thắng quan trọng như chiến thắng tại Chi Lăng (1427) và chiến thắng tại Tốt Động - Chúc Động (1428), đánh tan quân Minh và giành lại độc lập cho đất nước.

- Nguyễn Trãi là một nhà văn, nhà ngoại giao và tướng quân tài ba, đã đóng vai trò quan trọng trong việc lên kế hoạch và viết tuyên ngôn khởi nghĩa Lam Sơn. Ông cũng đã đóng góp quan trọng trong việc lãnh đạo quân đội và giúp Lê Lợi chiến thắng quân Minh.

- Nguyễn Chích là một tướng quân tài ba, đã có những chiến thắng quan trọng trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn như chiến thắng tại Đông Quan (1426) và chiến thắng tại Tốt Động - Chúc Động (1428). Ông cũng đã đóng góp quan trọng trong việc lãnh đạo quân đội và giúp Lê Lợi chiến thắng quân Minh.

Để đánh giá công lao của các vị vua, tướng lĩnh và anh hùng trong lịch sử Việt Nam như vua Trần, Trần Hưng Đạo, Trần Thủ Độ, Lê Lợi, Nguyễn Trãi và các tướng lĩnh khác, ta có thể tóm tắt công lao của họ theo những khía cạnh chính:

1. Vua Trần và nhà Trần (Trần Thái Tông, Trần Nhân Tông, Trần Thánh Tông, Trần Anh Tông, v.v.):

   • Công cuộc bảo vệ đất nước: Nhà Trần đã đối phó thành công với ba cuộc xâm lược của quân Nguyên-Mông trong thế kỷ 13, giúp bảo toàn độc lập và chủ quyền dân tộc.
   • Phát triển đất nước: Dưới thời nhà Trần, đất nước phát triển mạnh về kinh tế, văn hóa và chính trị, với các chính sách cải cách kinh tế, quân sự và giáo dục.

2. Trần Hưng Đạo (Trần Quốc Tuấn):

   • Chiến công quân sự: Ông là vị tướng chỉ huy xuất sắc trong ba lần kháng chiến chống Nguyên-Mông (1258, 1285, 1288). Những chiến thắng như trận Bạch Đằng đã trở thành biểu tượng của tinh thần yêu nước và tài năng quân sự Việt Nam.
   • Đóng góp chiến lược: Viết các tác phẩm quân sự như "Hịch tướng sĩ" và "Binh thư yếu lược", giúp truyền đạt kinh nghiệm và chiến lược phòng thủ đất nước.

3. Trần Thủ Độ:

   • Công lao lập quốc: Là người đặt nền móng cho triều đại nhà Trần, góp phần giữ vững quyền lực và ổn định chính trị sau khi chuyển giao từ nhà Lý sang nhà Trần, dù ông dùng những biện pháp cứng rắn để củng cố vương triều.

4. Lê Lợi:

   • Lãnh đạo khởi nghĩa Lam Sơn: Ông là người khởi xướng và lãnh đạo cuộc khởi nghĩa chống lại quân Minh, giành lại độc lập cho dân tộc sau 20 năm bị chiếm đóng.
   • Xây dựng triều đại Hậu Lê: Sau khi chiến thắng quân Minh, ông lập ra nhà Hậu Lê, mở ra một thời kỳ phát triển thịnh vượng và ổn định lâu dài cho đất nước.

5. Nguyễn Trãi:

   • Quân sự và chính trị: Là một trong những người cố vấn thân cận của Lê Lợi, Nguyễn Trãi không chỉ đóng góp vào chiến lược quân sự mà còn soạn thảo các văn bản quan trọng, điển hình là "Bình Ngô đại cáo" - bản tuyên ngôn độc lập của dân tộc.
   • Tư tưởng nhân nghĩa: Ông là người khởi xướng và truyền bá tư tưởng "nhân nghĩa" trong chính trị và quản lý đất nước, giúp xây dựng lòng tin và đoàn kết trong xã hội.

6. Các tướng lĩnh khác:

   • Đóng góp vào kháng chiến: Rất nhiều tướng lĩnh và quân sĩ đã không quản gian khổ, hy sinh trong các cuộc chiến tranh bảo vệ tổ quốc, góp phần tạo nên những chiến công lừng lẫy của dân tộc.

Khởi nghĩa Lam Sơn (1418 - 1427) là một cuộc khởi nghĩa chống giặc Minh do Lê Lợi lãnh đạo, đánh dấu mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc. Sau 10 năm chiến đấu anh dũng, kiên cường, nghĩa quân Lam Sơn đã giành được thắng lợi vẻ vang, chấm dứt 20 năm đô hộ tàn bạo của nhà Minh, lập nên nhà Hậu Lê, mở ra một thời kỳ phát triển mới cho đất nước.

Khởi nghĩa Lam Sơn không chỉ là một sự kiện lịch sử trọng đại mà còn mang nhiều bài học quý giá cho thực tiễn xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay:

1. Bài học về tinh thần yêu nước, đoàn kết toàn dân:

- Khởi nghĩa Lam Sơn đã khẳng định sức mạnh to lớn của tinh thần yêu nước, đoàn kết toàn dân. Khi đất nước lâm nguy, nhân dân ta từ già đến trẻ, gái trai đều chung tay góp sức, đồng lòng chiến đấu chống giặc ngoại xâm. Nhờ tinh thần đoàn kết, nghĩa quân Lam Sơn đã đánh bại quân Minh hùng mạnh, giành lại độc lập tự do cho dân tộc.

- Bài học cho thực tiễn: Trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, mỗi người dân Việt Nam cần phát huy tinh thần yêu nước, ý thức trách nhiệm, đoàn kết một lòng để cùng nhau xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh, văn minh.

2. Bài học về vai trò lãnh đạo của Đảng:

- Khởi nghĩa Lam Sơn đã cho thấy vai trò vô cùng quan trọng của người lãnh đạo tài ba, sáng suốt. Nhờ có Lê Lợi - một vị anh hùng dân tộc lỗi lạc, nghĩa quân Lam Sơn đã có được chiến lược, chiến thuật đúng đắn, đưa cuộc khởi nghĩa đến thắng lợi vẻ vang.

- Bài học cho thực tiễn: Trong công cuộc đổi mới, hội nhập hiện nay, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn giữ vai trò lãnh đạo, định hướng cho đất nước phát triển. Mỗi đảng viên và cán bộ cần nêu gương sáng, gương mẫu trong công tác, học tập và rèn luyện, góp phần xây dựng Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh.

3. Bài học về tầm quan trọng của việc xây dựng quân đội nhân dân:

- Khởi nghĩa Lam Sơn đã khẳng định tầm quan trọng của việc xây dựng quân đội nhân dân. Quân đội Lam Sơn là một đội quân được rèn luyện, đào tạo bài bản, có tinh thần chiến đấu quả cảm, dũng mãnh. Nhờ có quân đội mạnh, nghĩa quân Lam Sơn đã chiến thắng quân Minh trong nhiều trận đánh ác liệt.

- Bài học cho thực tiễn: Trong tình hình quốc tế hiện nay, việc xây dựng quân đội nhân dân ngày càng trở nên quan trọng. Cần tăng cường đầu tư cho quốc phòng, an ninh, nâng cao chất lượng vũ khí trang bị, rèn luyện quân đội chính quy, hiện đại, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong mọi tình huống.

4. Bài học về chiến lược, chiến thuật đánh giặc:

- Khởi nghĩa Lam Sơn đã thể hiện nghệ thuật quân sự tài tình, sáng tạo của Lê Lợi và nghĩa quân. Nghĩa quân đã biết kết hợp nhiều hình thức chiến đấu như du kích, tập kích, vận động chiến tranh,... để giành thắng lợi.

- Bài học cho thực tiễn: Trong công tác bảo vệ Tổ quốc hiện nay, cần nghiên cứu, áp dụng những bài học kinh nghiệm quý báu về chiến lược, chiến thuật đánh giặc của cha ông ta vào công tác quốc phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo, biên giới quốc gia.

5. Bài học về ngoại giao:

- Khởi nghĩa Lam Sơn đã cho thấy tầm quan trọng của ngoại giao trong công cuộc giải phóng dân tộc. Lê Lợi đã khéo léo vận dụng biện pháp ngoại giao để tranh thủ sự ủng hộ của các nước láng giềng, tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc khởi nghĩa.

- Bài học cho thực tiễn: Trong công cuộc đổi mới, hội nhập hiện nay, Việt Nam cần đẩy mạnh hoạt động đối ngoại, tăng cường hợp tác quốc tế trên mọi lĩnh vực, góp phần nâng cao vị thế và uy tín của đất nước trên trường quốc tế.

=> Khởi nghĩa Lam Sơn là một mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc, là nguồn cảm hứng bất tận cho thế hệ mai sau. Những bài học quý giá từ cuộc khởi nghĩa này sẽ mãi là hành trang cho mỗi người dân Việt Nam trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Nguyên nhân thắng lợi của ba lần chống quân xâm lược Mông Nguyên:

- Tinh thần đoàn kết toàn dân:

+ Toàn dân, từ vua quan đến sĩ phu, từ già trẻ, gái trai đều chung lòng góp sức, đồng lòng chiến đấu chống giặc ngoại xâm.
+ Tinh thần yêu nước nồng nàn, ý chí quyết tâm bảo vệ độc lập dân tộc được thể hiện qua các phong trào thi đua, hăng hái giết giặc.
- Khí thế và chiến lược, chiến thuật đúng đắn:

+ Lãnh đạo tài ba, sáng suốt: vua Trần Thái Tông, Trần Thánh Tông, Trần Nhân Tông, đặc biệt là Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn.
+ Chiến lược, chiến thuật đánh giặc sáng tạo, linh hoạt: "lấy ít địch nhiều", "lấy yếu chống mạnh", "tránh chỗ mạnh đánh chỗ yếu", "tránh đánh trực diện mà tập trung đánh vu hồi, tập kích",...
+ Sử dụng thành thạo các loại vũ khí, trang bị phù hợp với từng địa hình, chiến trường.
+ Lòng dân căm thù giặc và ý chí quyết chiến, quyết thắng.

- Sức mạnh quân sự hùng mạnh:

+ Quân đội được tổ chức bài bản, rèn luyện chu đáo, có tinh thần chiến đấu quả cảm, dũng mãnh.
+ Trang bị vũ khí, quân trang, quân dụng đầy đủ, tiên tiến.
+ Hệ thống phòng thủ được xây dựng vững chắc, có chiều sâu.

Lý do nhà Trần thực hiện kế hoạch "vườn không nhà trống" trong cả ba lần kháng chiến:

- Làm cho quân Mông Nguyên thiếu thốn lương thực, thực phẩm, buộc chúng phải rút lui.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho quân ta tập trung lực lượng, chủ động tấn công giặc.
- Gây hoang mang, lo sợ cho quân Mông Nguyên, làm giảm sức chiến đấu của chúng.
- Thể hiện ý chí quyết tâm không nhân nhượng với giặc của nhân dân ta.
- Kế hoạch "vườn không nhà trống" đã mang lại hiệu quả to lớn:

+ Quân Mông Nguyên rơi vào tình trạng thiếu thốn lương thực, thực phẩm, buộc chúng phải cướp bóc, lùng sục khắp nơi.
+ Quân ta chủ động tấn công giặc trong những trận đánh ác liệt, tiêu diệt nhiều sinh lực địch.
+ Quân Mông Nguyên hoang mang, lo sợ, tinh thần chiến đấu sa sút.
+ Ý chí quyết tâm chiến đấu của nhân dân ta được nâng cao.

Dúp mình nhé mn

Các tầng lớp trong đô thị châu Âu thời trung đại:
1. Quý tộc:

- Gồm các lãnh chúa, Giáo sĩ cấp cao, Hiệp sĩ.
- Sở hữu nhiều đất đai, tài sản, có quyền lực chính trị và kinh tế lớn.
- Chiếm vị trí thống trị trong xã hội, hưởng nhiều đặc quyền.
2. Giới tăng lữ:

- Gồm linh mục, tu sĩ, giám mục.
- Có vai trò quan trọng về mặt tinh thần, nắm giữ quyền lực tôn giáo.
- Kiểm soát giáo dục, văn hóa và một phần kinh tế.
3. Thương nhân:

- Gồm các nhà buôn, chủ thợ thủ công.
- Tham gia vào các hoạt động thương mại, sản xuất hàng hóa.
- Càng về sau, vai trò và ảnh hưởng của tầng lớp này càng tăng cao.
4. Thợ thủ công:

- Gồm các thợ may, thợ rèn, thợ mộc, v.v.
- Sản xuất hàng hóa thủ công để đáp ứng nhu cầu của xã hội.
- Tổ chức thành các phường hội để bảo vệ quyền lợi.
5. Nông dân:

- Gồm những người làm việc trên đất đai của lãnh chúa, Giáo hội hoặc tự canh tác ruộng đất nhỏ.
- Nộp thuế cho lãnh chúa, Giáo hội.
- Có cuộc sống khó khăn, thiếu thốn.
6. Nô lệ:

- Là những người không có quyền tự do, bị mua bán như vật phẩm.
- Làm việc trong các lĩnh vực như nông nghiệp, khai thác khoáng sản, phục vụ sinh hoạt cho tầng lớp trên.
Tầng lớp có vai trò quan trọng lúc bấy giờ:
1. Giới tăng lữ:

- Trong giai đoạn đầu của thời kỳ trung đại, Giới tăng lữ đóng vai trò quan trọng nhất trong xã hội châu Âu.
- Họ nắm giữ quyền lực tôn giáo, kiểm soát giáo dục, văn hóa và một phần kinh tế.
- Giới tăng lữ cũng là người bảo tồn và truyền bá kiến thức, đóng góp vào sự phát triển văn hóa của châu Âu.
2. Thương nhân:

- Càng về sau, vai trò và ảnh hưởng của tầng lớp thương nhân càng tăng cao.
- Họ thúc đẩy sự phát triển của thương mại, sản xuất hàng hóa, góp phần làm cho nền kinh tế châu Âu trở nên sôi động.
- Thương nhân cũng là những người đầu tư vào các hoạt động mới, góp phần thúc đẩy tiến bộ khoa học kỹ thuật.
3. Thợ thủ công:

- Thợ thủ công đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất hàng hóa thủ công để đáp ứng nhu cầu của xã hội.
- Kỹ thuật sản xuất của họ ngày càng được cải tiến, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của con người.