Nội dung tài liệu
Bài 2: Đặc điểm dân cư, xã hội châu Âu
1. Đặc điểm dân cư châu Âu
a) Quy mô và gia tăng dân số
- Quy mô: 747,6 triệu người (năm 2020), chiếm gần 10% dân số thế giới.
- Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên rất thấp, thậm chí có năm tỉ lệ gia tăng âm (-0,1% năm 2020).
- Quy mô dân số tăng chậm, tăng chủ yếu do nhập cư.
b) Cơ cấu dân số
- Cơ cấu dân số theo nhóm tuổi:
+ Cơ cấu dân số già phổ biến ở nhiều quốc gia châu Âu.
+ Nguyên nhân do: tỉ lệ sinh ngày càng giảm, tuổi thọ trung bình của dân cư tăng.
- Cơ cấu dân số theo giới: tỉ lệ nữ cao hơn nam và đang có sự thay đổi.
- Cơ cấu theo trình độ học vấn: dân số châu Âu có trình độ học vấn cao trên thế giới => tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế - xã hội của các quốc gia châu Âu.
2. Di cư ở châu Âu
- Từ thế kỉ XV, người dân châu Âu đã di cư đến châu Mĩ.
- Từ giữa thế kỉ XX đến nay, người dân nhập cư vào châu Âu tăng mạnh. Người đến châu Âu chủ yếu là người lao động đến từ châu Á và Bắc Phi.
- Ảnh hưởng của dân nhập cư:
+ Thuận lợi: Góp phần giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động, tăng nhu cầu các sản phẩm và dịch vụ.
+ Khó khăn: Nhập cư trái phép vào châu Âu gây ra nhiều khó khăn cho phát triển kinh tế-xã hội và an ninh trật tự đối với các quốc gia.
3. Đô thị hóa ở châu Âu
- Phân bố dân cư châu Âu không đều:
+ Dân cư tập trung ở các đồng bằng, các thung lũng lớn, các vùng duyên hải
+ Dân cư thưa thớt ở vùng phía bắc có khí hậu lạnh giá.
- Đô thị hóa của châu Âu:
+ Xuất hiện sớm, đến nửa cuối thế kỉ XVIII dưới tác động của cuộc các mạng công nghiệp các đô thị không ngừng gia tăng về quy mô dân số và số lượng các đô thị.
+ Quá trình đô thị hóa gắn với quá trình phát triển kinh tế- xã hội.
+ Châu Âu có mức độ đô thị hóa cao: tỉ lệ dân thành thị chiếm 75% (năm 2020).
+ Mạng lưới đô thị phát triển rộng khắp với nhiều thành phố đông dân và hiện đại.
+ Quá trình đô thị hóa nông thôn được thúc đẩy mạnh mẽ. Lối sống văn minh, hiện đại phổ biến trong dân cư