Nội dung tài liệu
1. Điều kiện tự nhiên
- Lưỡng Hà là một vùng bình nguyên nằm giữa hai con sông Tigrơ (Tigris) và Ơphrát (Euphrates) thuộc Tây Á hiện nay, nằm trên lãnh thổ một số nước như Iran, Iraq, Syria, Thổ Nhĩ Kỳ.... Người Hy Lạp cổ đại gọi đây là Mésopotamie, có nghĩa là vùng đất giữa hai sông.
* Vai trò của dòng sông đối với Lưỡng Hà
- Bồi đắp phù sa (chỉ cần công cụ gỗ, đá cũng có thể trồng cấy được); cung cấp nước tưới (rất dồi dào, nhưng lại theo mùa lũ nên phải làm thuỷ lợi, kênh, mương tưới tiêu,...); đường giao thương buôn bán, vận chuyển hàng hóa (sông là đường giao thông chính giữa các vùng).
- Trên những cánh đồng rộng lớn, màu mỡ do phù sa các sông bồi đắp, người Ai Cập và Lưỡng Hà đã biết làm nông nghiệp, kinh tế nông nghiệp phát triển sớm, năng suất cao, sớm tạo ra của cải dư thừa. Do đó, nền văn minh Ai Cập, Lưỡng Hà hình thành sớm, cả khi chưa có đồ sắt.
- Nhu cầu hợp tác làm thuỷ lợi, chinh phục các dòng sông,... cư dân đã sớm liên kết thành các công xã, tạo điếu kiện cho nhà nước ra đời sớm.
- Nhu cầu chinh phục các dòng sông, phát triển kinh tế,... nên người Ai Cập và Lưỡng Hà có nhiều phát minh quan trọng phục vụ cho sản xuất nông nghiệp, trồng trọt.. (phát minh ra cái cày, bánh xe, phát triển thiên văn học, chinh phục các dòng sông,...)
2. Quá trình thành lập nhà nước Lưỡng Hà cổ đại
- Ở Lưỡng Hà, người Xu-me, Ác-cát, Át-xi-ri, Ba-bi-lon,... đã thành lập vương triều và thay nhau làm chủ vùng đất này đến khi bị Ba Tư xâm lược. (nhiều tộc người thay nhau thành lập các nhà nước ở Lưỡng Hà)
+ Năm 3000 TCN: Nhà nước của người Xu-me
+ Năm 1792 TCN: Thời kì trị vì của vua Ha-mu-ra-bi
3. Thành tựu văn hóa tiêu biểu
- Chữ viết: Chữ hình nêm (hình góc)
- Văn học: bộ sử thi Gin – ma – gét
- Luật pháp: năm 1750 TCN bộ luật hành văn Ha-mu-ra-bi ra đời, quy định những quy tắc trong đời sống như quan hệ cộng đồng, gia đình, buôn bán...
- Toán học: Theo hệ đếm 60, từ đó, người Lưỡng Hà phân chia 1 giờ thành 60 phút và 1 phút gồm 60 giây, tính được diện tích các hình
- Lịch: Chia 1 năm thành 12 tháng, mỗi tháng có 29 hoặc 30 ngày
- Kiến trúc: Vườn treo Ba-bi-lon
- Đây là những thành tựu văn hóa rất quan trọng, nổi bật trong số đó có nhiều thành tựu còn tồn tại và có giá trị đến ngày nay, đóng góp to lớn đối với nền văn minh nhân loại.
Þ Văn minh Lưỡng Hà là một trong số những nền văn minh rực rỡ nhất nhân loại.