I. Phương pháp
Giả thiết tạm : là những điều ta tưởng tượng ra để giúp cho việc giải bài toán được dễ dàng.
II. Ví dụ
Bài toán 1: (Tìm số gà, số chó biết tổng số con và tổng số chân)
“Vừa gà vừa chó
Bó lại cho tròn
Ba mươi sáu con
Một trăm chân chẵn"
Hỏi có bao mhiêu gà, bao nhiêu chó ?
Giải:
Giả sử mỗi con chó chỉ đứng bằng 2 chân sau và co 2 chân trước lên. Khi đó, mỗi con chó chỉ có hai chân và ta có thể coi 36 con đều là gà.
Lúc này, 36 con có: 2 x 36 = 72 (chân)
Số chân co lên sẽ là: 100 – 72 = 28 (chân)
Số chó là: 28 : 2 = 14 (con)
Số gà là: 36 – 14 = 12 (con)
* Giả thiết tạm ở đây là: Mỗi con chó đều chỉ có hai chân
-----------------------
Bài toán 2: (Tìm số gà, số chó biết tổng số con và hiệu số chân)
Vừa gà vừa chó có 36 con. Biết số chân chó nhiều hơn số chân gà là 12 chân. Hỏi có bao nhiêu con gà, bao nhiêu con chó?
Giải:
Nếu ta bớt đi 3 con chó thì số chân chó bằng số chân gà. Khi đó, số chó (mới) sẽ bằng một nửa số gà (vì số chân bằng nhau mà mỗi con chó có 4 chân, mỗi con gà chỉ có 2 chân).
Tổng số chó (mới) và số gà chỉ còn là: 36 – 3 = 33 (con)
Ta có sơ đồ sau:
Số chó mới là: 33:3 = 11 (con)
Suy ra, số chó lúc đầu là: 11 + 3 = 14 (con)
Số gà là: 36 – 14 = 22(con)
* Giả thiết tạm ở đây là: bớt đi 12 chân chó hay là 3 con chó, để nhận xét tỉ số giữa số gà và số chó.
-----------------------
Bài toán 3: (Tính số gà, số chó biết hiệu số con và tổng số chân)
Cả gà và chó có 100 chân. Biết số gà nhiều hơn số chó 8 con. Hỏi có bao nhiêu con gà, bao nhiêu con chó?
Giải:
Nếu ta bớt đi 8 con gà thì số gà sẽ bằng số chó. Khi đó, tổng số chân gà và chân chó chỉ còn là: 100 – 8 x 2 = 84 (chân)
Vì số chân mỗi con chó gấp 2 lần số chân mỗi con gà nên 84 chính là 3 lần số chân gà (sau này)
Vậy số chân gà sau này là: 84 : 3 = 28(chân)
Sô gà sau này là: 28: 2 = 14(con)
Số gà lúc đầu là: 14+8 = 22(con)
Số chó là: 22 – 8 = 14 (con)
* Giả thiết tạm ở đây là: bớt đi 8 con gà để nhận xét tỉ số giữa số chân chó và số chân gà.
-----------------------
Bài toán 4: (Tính số gà, số chó biết hiệu số con và hiệu số chân)
Số chân chó nhiều hơn số chân gà là 12, số gà lớn hơn số chó là 8 con. Hỏi có bao nhiêu con gà, bao nhiêu con chó?
Giải:
Nếu bớt đi 3 con chó thì số chân chó sẽ bằng số chân gà, suy ra số gà sẽ gấp đôi số chó.
Lúc này, số gà nhiều hơn số chó là: 8+3 = 11 (con)
Ta có sơ đồ:
Vậy số chó mới là 11 con. Suy ra, số chó lúc đầu là 11 + 3 = 14 (con)
Số gà là: 14 + 8 = 22 (con)
* Giả thiết tạm ở đây là: bớt đi 12 chân chó (tức là bớt 3 con chó) để nhận xét tỉ số giữa số chó và số gà
III. Đọc thêm
[1] Ngoài cách giả thiết tạm như trên, các bạn có thể tham khảo thêm cách giả thiết tạm khác cho các bài toán ở trên thông qua dạng toán sau trên Online Math:
/hoctoan/768/Các-bài-toán-về-gà-và-chó
[2] Trên mục "Giúp tôi giải toán" có rất nhiều bài toán có thể sử dụng phương pháp giả thiết tạm, các bạn xem tại đường link sau:
