Bài 10. Cách mạng công nghiệp thời hiện đại (P2) SVIP

2. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư 

a. Bối cảnh lịch sử

Cuộc cách mạng lần thứ tư (còn gọi là Cách mạng 4.0) bắt đầu từ những năm đầu tiên của thế kỉ XXI và vẫn đang tiếp diễn. 

- Cuộc Cách mạng 4.0 diễn ra trong bối cảnh nhân loại vừa trải qua nhiều cuộc cách mạng công nghiệp với những tiến bộ lớn về khoa học, kĩ thuật và công nghệ.

- Cuộc Cách mạng lần thứ tư trực tiếp kế thừa thành tựu của Cách mạng công nghiệp lần thứ ba, trong đó quan trọng nhất là thành tựu trong lĩnh vực công nghệ kĩ thuật số, khi internet ngày càng phổ biến, trí tuệ nhân tạo được ứng dụng rộng rãi hơn trong nhiều lĩnh vực.

- Cuộc Cách mạng diễn ra mạnh mẽ ở nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt là những nước phát triển, nơi có trình độ khoa học, kĩ thuật và công nghệ tiên tiến, cơ sở hạ tầng kĩ thuật số phát triển.

b. Thành tựu cơ bản

Cách mạng công nghiệp lần thứ tư gắn liền với những đột phá công nghệ trong các lĩnh vực như: trí tuệ nhân tạo (AI), internet vạn vật (IoT), điện toán đám mây, dữ liệu lớn (Big Data), công nghệ in 3D, tự động hóa, đột biến gen, công nghệ na-nô,... hứa hẹn sẽ tạo ra những thay đổi lớn trên tất cả các lĩnh vực của thế kỉ XXI.

- Internet vạn vật ngày càng được áp dụng rộng rãi trong các lĩnh vực quản lí đô thị, giao thông, xây dựng, thời trang, chăm sóc sức khỏe,... không những mang lại sự hiệu quả về kinh tế, tiện nghi cho con người, mà còn thông qua các thiết bị được kết nối, nhiều dữ liệu được thu thập, giúp hoàn thiện dữ liệu lớn.

=> Kho dữ liệu khổng lồ này rất quan trọng trong sự phát triển của các ngành công nghệ trong thời đại 4.0.

- Công nghệ na-nô là ngành công nghiệp liên quan đến việc thiết kế, phân tích, chế tạo và ứng dụng các cấu trúc, thiệt bị và hệ thống bằng việc điều khiển hình dáng, kích thước trên quy mô na-nô-mét.

=> Đầu thế kỉ XXI, công nghệ na-nô phát triển và được ứng dụng rộng rãi trên các lĩnh vực như: Y học, Sinh học, năng lượng, điện tử, cơ khí, may mặc, thực phẩm, bảo vệ môi trường,...

3. Ý nghĩa và tác động của các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại

a) Đối với sự phát triển kinh tế

- Những ứng dụng của các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại đã giúp cho việc mở rộng và đa dạng hóa các hình thức sản xuất và quản lí. Con người có thể tiếp cận thông tin một cách nhanh chóng và đầy đủ nhờ sự hỗ trợ của internet, từ đó đưa ra quyết định nhanh hơn và chính xác hơn.

- Sự ra đời của các nhà máy thông minh ứng dụng công nghệ tự động hóa và trí tuệ nhân tạo => tăng được năng suất lao dộng gấp nhiều lần, rút ngắn thời gian, tiết kiệm nguyên, nhiên liệu, nâng cao hiệu quả sản phẩm,...

- Sự phát triển của internet, thương mại điện tử => người tiêu dùng có thể lựa chọn, mua sắm hàng hóa, dịch vụ bằng hình thức trực tuyến, tiếp cận gần hơn với thương mại toàn cầu.

Sự phát triển của các cuộc cách mạng công nghiệp hiện đại đã thúc đẩy quá trình khu vực hóa, toàn cầu hóa nền kinh tế thế giới.

b) Tác động về xã hội, văn hóa

Đặc trưng của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư là nền sản xuất thông minh nhờ vào các đột phá của công nghệ số.

Chúc các em học tốt !