Bài 2. Dụng cụ đo điện cơ bản SVIP

I. MỘT SỐ DỤNG CỤ ĐO ĐIỆN CƠ BẢN

1. Đồng hồ vạn năng

a. Chức năng

- Dùng để đo các thông số điện một chiều hoặc xoay chiều như:

+ Đo cường độ dòng điện.

+ Đo hiệu điện thế.

+ Đo điện trở,...

b. Cấu tạo

- Gồm 7 bộ phận cơ bản:

+ Nút nguồn.

+ Vỏ.

+ Màn hình hiển thị.

+ Các thang đo.

+ Núm xoay chọn thang đo.

+ Giắc cắm que đo.

+ Que đo.

2. Ampe kìm (kẹp)

a. Chức năng

- Dụng cụ đo dòng điện xoay chiều.

- Một số ampe kìm có tích hợp tính năng giống đồng hồ vạn năng.

b. Cấu tạo

- Gồm 8 bộ phận cơ bản:

+ Hàm kẹp.

+ Vỏ.

+ Lẫy mở hàm kẹp.

+ Thang đo.

+ Núm xoay chọn thang đo.

+ Giắc cắm que đo.

+ Que đo.

+ Màn hình hiển thị.

3. Công tơ điện

a. Chức năng

- Dụng cụ đo lượng điện năng tiêu thụ của một số gia đình hoặc doanh nghiệp.

- Công tơ điện sử dụng ở mạng điện trong nhà là công tơ điện 1 pha.

b. Cấu tạo

- Gồm 3 bộ phận cơ bản:

+ Vỏ.

+ Màn hình hiển thị.

+ Các cực nối điện.

II. SỬ DỤNG MỘT SỐ DỤNG CỤ ĐO ĐIỆN CƠ BẢN

1. Mục tiêu

- Sử dụng đồng hồ vạn năng và ampe kìm để đo một số thông số điện cơ bản.

2. Tiêu chí đánh giá

- Đo đúng các đại lượng bằng đồng hồ vạn năng và ampe kìm theo quy trình.

- Có ý thức học tập.

- Đảm bảo an toàn.

- Vệ sinh lao động. 

- Nghiêm túc, trách nhiệm.

3. Chuẩn bị

- Thiết bị:

- Đồng hồ vạn năng.

- Ampe kìm.

- Mạch điện cần đo.

- Nguồn 220V.

- Phiếu báo cáo thực hành cá nhân.

4. Các bước tiến hành

- Bước 1. Chọn đại lượng đo và thang đo.

- Bước 2. Tiến hành đo.

- Bước 3. Đọc kết quả.

5. Thực hiện

a. Sử dụng đồng hồ vạn năng

* Đo một thông số điện:

- Bước 1. Chọn đại lượng đo và thang đo:

+ Bật đồng hồ bằng nút nguồn và kiểm tra hoạt động của màn hình hiển thị.

+ Điều chỉnh núm xoay để lựa chọn đại lượng cần đo với thang đo thích hợp.

+ Cắm que đo vào giắc cắm phù hợp.

- Bước 2. Tiến hành đo:

+ Đặt 2 đầu đo vào 2 điểm cần đo phù hợp để tiến hành đo.

- Bước 3. Đọc kết quả:

+ Đọc kết quả trên màn hình hiển thị.

* Một số lưu ý khi sử dụng đồng hồ vạn năng:

- Nối que đo với đúng vị trí công giắc cắm:

+ Que đo màu đen luôn nối với cổng COM, que đo màu đỏ nối với cổng khác.

- Chọn chính xác thang đo phù hợp với đại lượng đo. 

- Khi không sử dụng, đồng hồ phải tắt nguồn.

- Khi chuyển đổi thang đo phải ngắt đầu đo ra khỏi điểm thang đo.

* Đo điện áp một chiều:

- Để đồng hồ ở thang đo V- và chọn mức thang đo lớn hơn nhưng gần giá trị cần đo nhất.

- Nối đầu đo màu đen với cổng chung COM, đầu đo màu đỏ với cổng V/Ω.

- Đặt 2 đầu đo vào 2 điểm cần đo. Đầu đo đen vào điểm có điện thế thấp, đầu đo đỏ vào điểm có điện thế cao.

- Kết quả đo đọc trực tiếp trên màn hình hiện giá trị đo.

* Đo điện áp xoay chiều:

- Để đồng hồ ở thang đo V~ và chọn mức thang đo lớn hơn nhưng gần giá trị cần đo nhất.

- Nối đầu đo màu đen với cổng chung COM, đầu đo màu đỏ với cổng V/Ω.

- Đặt 2 đầu đo vào 2 điểm cần đo. Khi đo điện áp xoay chiều, có thể đổi vị trí 2 đầu đo tại các điểm đo.

- Kết quả đo đọc trực tiếp trên màn hình hiện giá trị đo.

* Đo điện trở:

- Để đồng hồ ở thang đo điện trở Ω.

- Nối đầu đo màu đen với cổng chung COM, đầu đo màu đỏ với cổng V/Ω.

- Đặt 2 que đo vào 2 đầu phần tử cần đo điện trở.

- Kết quả đo đọc trực tiếp trên màn hình hiện giá trị đo.

- Chú ý:

+ Ngắt điện trong mạch khi đo điện trở.

+ Không chạm tay vào đầu đo hoặc các phần tử đo để có kết quả đo chính xác.

b) Sử dụng dụng ampe kìm

* Đo dòng điện xoay chiều trên một đoạn dây dẫn:

Bước 1. Chọn đại lượng đo và thang đo:

- Xác định đoạn dây dẫn cần đo dòng điện.

- Điều chỉnh núm xoay để lựa chọn thang đo thích hợp.

- Kiểm tra hoạt động của màn hình hiển thị.

Bước 2. Tiến hành đo:

- Bấm lẫy mở hàm để kẹp vào đoạn dây dẫn cần đo đã xác định trước đó để đo dòng điện xoay chiều.

Bước 3. Đọc kết quả:

- Đọc kết quả đo trên màn hình hiển thị.

* Một số lưu ý khi sử dụng ampe kìm:

- Trang bị đầy đủ đồ bảo hộ khi làm việc.

- Khi bấm lẫy mở hàm kẹp của ampe kìm, đảm bảo đoạn dây dẫn cần đo:

+ Thẳng.

+ Được đưa hẳn vào bên trong hàm kẹp.

- Không kẹp cùng một lúc hai đường dây dẫn.

- Khi không sử dụng, đồng hồ phải được tắt.

- Các bước sử dụng ampe kìm đo điện áp, điện trở tương tự như trên.