Bài 6: Đặc điểm dân cư, xã hội châu Á SVIP

1. Đặc điểm dân cư

a. Quy mô dân số và cơ cấu dân số

- Năm 2020, dân số châu Á là 4,64 tỉ người (không tính dân số của Liên Bang Nga), chiếm 60% dân số thế giới. Hai quốc gia đông dân nhất châu Á là Trung Quốc (1,44 tỉ người) và Ấn Độ (1,39 tỉ người).

- Tỉ suất tăng dân số tự nhiên của châu Á đang có xu hướng giảm chỉ còn 0,86% vào năm 2020.

- Châu Á có cơ cấu dân số trẻ. Tuy nhiên, cũng có quốc gia có dân số già như Nhật Bản. Một số quốc gia khác có xu hướng già hóa dân số như Hàn Quốc, Trung Quốc...

- Cơ cấu dân số theo giới của các nước châu Á thường có tỉ lệ nam cao hơn nữ trong tổng số dân.

- Dân cư châu Á chủ yếu thuộc các chủng tộc Môn-gô-lô-it, Ơ-rô-pê-ô-it, và 1 số ít là O-xtra-lô-it với nền văn hóa đa dạng, đậm đà bản sắc dân tộc.

Hình 1: Các chủng tộc ở châu Á

b. Phân bố dân cư

- Năm 2020, châu Á (không tính Liên Bang Nga) có mật độ dân số cao nhất trong các châu lục (150 người/km²).

- Dân cư phân bố không đồng đều giữa các quốc gia và khu vực do ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên, kinh tế và xã hội khác nhau.

c. Các đô thị lớn

- Năm 2020, châu Á đứng đầu thế giới về số lượng các đô thị có quy mô dân số lớn.

- Tỉ lệ dân thành thị của châu Á là 50,9% và đang có xu hướng tăng nhanh.

- Các đô thị lớn ở châu Á thường tập trung ở ven biển, nơi có điều kiện thuận lợi cho đời sống và sản xuất, trao đổi, buôn bán với các nước.

Hình 2: Singapore - đô thị thông minh nhất thế giới

2. Tôn giáo ở châu Á

- Châu Á là nơi ra đời của 4 tôn giáo lớn là Ấn Độ giáo, Phật giáo, Ki-tô giáo và Hồi giáo và 4 tôn giáo này đóng vai trò quan trọng trong lịch sử văn hóa nhân loại.

- Châu Á có sự ảnh hưởng sâu sắc về văn hóa, kiến trúc, du lịch và lễ hội của các quốc gia từ các tôn giáo.

Hình 3: Ấn Độ giáo ở châu Á