Bài soạn SVIP

I. ĐẶC ĐIỂM CỦA CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN KHÔNG CÓ TỪ LÀ

1. Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong câu sau:

a) Phú ông mừng lắm.

b) Chúng tôi tụ hội ở góc sân.

Trả lời: Tìm chủ ngữ, vị ngữ:

a)

CN: Phú ông

VN: mừng lắm

b)

CN: Chúng tôi

VN: tụ hội ở góc sân

2. Vị ngữ của các câu trên do những từ hoặc cụm từ nào tạo thành?

Trả lời: Vị ngữ câu ( a) và (b) đều do cụm động từ tạo thành.

3. Chọn những từ hoặc cụm từ phủ định thích hợp cho sau đây điền vào trước vị ngữ của các câu trên: không, không phải, chưa, chưa phải.

Trả lời

a) Phú ông (chưa) mừng lắm.

b) Chúng tôi (không) tụ hội ở góc sân.

II. CÂU MIÊU TẢ VÀ CÂU TỒN TẠI

1. Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong các câu sau:

a) Đằng cuối bãi, hai cậu bé con tiến lại.

b) Đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con.

Trả lời

a)

CN: Đằng cuối bãi, hai cậu bé con

VN: tiến lại.

=> Câu miêu tả.

b. (Cấu trúc đảo ngữ)

VN: Đằng cuối bãi, tiến lại

CN: hai cậu bé con.

=> Câu tồn tại.

2. Chọn trong hai câu đã dẫn một câu thích hợp để điền vào chỗ trống trong đoạn dưới đây. Giải thích vì sao em chọn câu này mà không chọn câu khác.

          Ấy là vào đầu mùa hè một năm kia. Buổi sáng, tôi đang đứng ngoài cửa gặm mấy nhánh cỏ non ăn điểm tâm. Bỗng (…) tay cầm que, tay xách cái ống bơ nước. Thấy bóng người, tôi vội lẩn xuống cỏ, chui nhanh về hang.

Trả lời

Chọn câu “đằng cuối bãi, tiến lại hai cậu bé con” sẽ hợp lý hơn vì câu này nhấn mạnh hoạt động tiến lại gần, tạo sự bất ngờ, gay cấn.

III. LUYỆN TẬP

Bài 1. Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong những câu sau. Cho biết những câu nào là câu miêu tả và những câu nào là câu tồn tại.

a) Bóng tre trùm lên âu yếm làng, bản, xóm, thôn. Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng mái chùa cổ kính. Dưới bóng tre xanh, ta gìn giữ một nền văn hóa lâu đời.

b) Bên hàng xóm tôi có cái hang của Dế Choắt. Dế Choắt là tên tôi đã đặt cho nó một cách chế giễu và trịch thượng thế.

c) Dưới gốc tre, tua tủa những mầm măng. Măng trồi lên nhọn hoắt như một mũi gai khổng lồ xuyên qua đất lũy mà trỗi dậy.

Trả lời

a)

CN: Bóng tre

VN: trùm lên âu yếm làng, bản, xóm, thôn.

=> Câu miêu tả.

VN: Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng

CN: mái đình, mái chùa cổ kính.

=> Câu tồn tại.

CN: Dưới bóng tre xanh , ta

VN: gìn giữ một nền văn hóa từ lâu đời.

=> Câu miêu tả.

b)

CN: Bên hàng xóm tôi có

VN: cái hang của Dế Choắt.

=> Câu tồn tại.

CN: Dế Choắt

VN: là tên tôi đặt cho nó một cách chế giễu và trịch thượng thế.

=> Câu miêu tả.

c)

VN: Dưới gốc tre, tua tủa

CN: những mầm măng.

=> Câu tồn tại.

CN: Măng

VN: trồi lên nhọn hoắt như một mũi gai khổng lồ xuyên qua đất lũy mà trỗi dậy.

=> Câu miêu tả.

Bài 2. Viết một đoạn văn từ năm đến bảy câu tả cảnh trường em, trong đó có sử dụng ít nhất là một câu tồn tại.

Trả lời

* Hướng dẫn:

- Xác định rõ chủ đề của đoạn văn: cảnh trường em

- Chú ý những hình ảnh, chi tiết làm nổi bật quang cảnh ngôi trường của mình.

* Tham khảo đoạn văn sau:

     Mới ngày nào còn bỡ ngỡ đứng trước ngôi trường mới, giờ đây ngôi trường đã trở thành ngôi nhà thứ hai thân thiết của em. Bao phủ quanh ngôi trường của em là một màu xanh trong lành, mát mẻ bởi những hàng cây đã được trồng không biết từ bao giờ. Ngoài những dãy lớp học ba tầng thẳng tắp đã nhuốm màu năm tháng là tòa nhà hiệu bộ uy nghiêm tạo thành một tổng thể hài hòa. Nhà trường còn mới xây lại dãy nhà để xe cho giáo viên và học sinh, trông thật khang trang. Khu sân trường rộng rãi cho học trò chúng em thoải mái vui đùa sau những giờ học căng thẳng. Nhưng em vẫn thích nhất sân vận động của trường mình, ở đó chúng em được học những tiết thể dục bổ ích như cầu lông, đá bóng, nhảy xa…

Bài 3. Chính tả (nghe – viết): Cây tre Việt Nam (từ Nước Việt Nam xanh đến chí khí như người).