Bài soạn SVIP

BỐ CỤC VÀ PHƯƠNG PHÁP LẬP LUẬN

TRONG BÀI VĂN NGHỊ LUẬN

I. MỐI QUAN HỆ GIỮA BỐ CỤC VÀ LẬP LUẬN

       Đọc lại bài Tinh thần yêu nước của nhân dân ta:

- Văn bản có bố cục ba phần:

+ Phần Mở bài: nêu lên vấn đề nghị luận – tinh thần yêu nước của nhân dân ta (luận điểm lớn)

+ Phần Thân bài: cụ thể hóa luận điểm lớn bằng các luận điểm nhỏ:

_ Tinh thần yêu nước của nhân dân ta trong quá khứ.

_ Tinh thần yêu nước của nhân dân ta trong hiện tại.

+ Phần Kết bài khẳng định những luận điểm đã trình bày: Bổn phận chúng ta ngày nay trong việc phát huy tinh thần yêu nước.

 II. LUYỆN TẬP

a. Bài văn nêu tư tưởng: vai trò của học cơ bản đối với một nhân tài. Tư tưởng ấy được thể hiện rõ từ nhan đề của bài văn: học cơ bản mới có thể trở thành tài lớn; nói cách khác: để trở thành tài phải học từ cơ bản.

Để thể hiện được luận điểm, người viết đã thiết lập lí lẽ và dẫn chứng:

- Ở đời có nhiều người đi học nhưng ít ai biết học cho thành tài.

- Tác giả nêu lên chuyện Lê-ô-na đơ Vanh-xi học vẽ trứng (người viết đã mượn câu chuyện về họa sĩ thiên tài làm thành luận cứ thuyết phục cho tư tưởng học cơ bản mới có thể trở thành tài lớn).

- Chỉ ai chịu khó luyện tập động tác cơ bản thật tốt, thật tinh thì mới có tiền đồ.

b.

- Bố cục của bài văn như sau:

+ Mở bài: Có nhiều người đi học, nhưng ít ai biết học thành tài.

+ Thân bài: Đơ Vanh-xi muốn học cho nhanh nhưng thầy Vê-rô-ki-ô bắt học vẽ trứng gà mấy chục ngày liền để luyện động tác cơ bản, rèn cho mắt tinh, tay dẻo.

+ Kết bài: Chỉ ai chịu khó luyện tập động tác cơ bản thật tốt, thật tinh thì mới có tiền đồ.

- Cách lập luận được sử dụng trong bài:

+ Mở bài: lập luận theo quan hệ tương phản: nhiều người đi học >< ít ai lại biết học thành tài.

+ Kết bài: lập luận theo quan hệ nguyên nhân – kết quả:

_  Nguyên nhân: ai chịu khó luyện tập động tác cơ bản thật tốt; những ông thầy lớn; thầy giỏi.

_ Kết quả: mới có tiền đồ; mới biết dạy học trò những điều cơ bản nhất, mới tạo được trò giỏi.