Bài soạn SVIP

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH

I. CÁC BƯỚC LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH

 * Muốn làm bài văn lập luận chứng minh thì phải thực hiện bốn bước: tìm hiểu đề và tìm ý, lập dàn bài, viết bài, đọc lại và sửa chữa.

* Dàn bài:

- Mở bài: Nêu luận điểm cần được chứng minh.

- Thân bài: Nêu lí lẽ và dẫn chứng để chứng tỏ luận điểm là đúng đắn.

- Kết bài: Nêu ý nghĩa của luận điểm đã được chứng minh. Chú ý lời văn phần Kết bài nên hô ứng với lời văn phần Mở bài.

* Giữa các phẩn và các đoạn văn cần có phương tiện liên kết.

II. LUYỆN TẬP

Đề 1: Hãy chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ Có công mài sắt, có ngày nên kim.

Đề 2: Chứng minh tính chân lí trong bài thơ:

Không có việc gì khó

Chỉ sợ lòng không bền

Đào núi và lấp biển

Quyết chí ắt làm nên.

(Hồ Chí Minh)

So sánh hai đề:

- Về yêu cầu: cùng là chứng minh tính chất đúng đắn của một luận điểm (chứng minh tính chân lí đồng nghĩa với chứng minh tính đúng đắn).

- Về vấn đề cần chứng minh: Suy cho cùng, ý nghĩa câu tục ngữ và bài thơ không khác nhau nhưng có sự khác nhau về cách biểu đạt. Câu Có công mài sắt có ngày nên kim nói về vai trò của ý chí, nghị lực một cách gián tiếp thông qua hình ảnh mài sắt thành kim. Bài thơ của Hồ Chí Minh vừa trực tiếp nói về ý chí, nghị lực, sự bền bỉ (Không có việc gì khó – Chỉ sợ lòng không bền) vừa mượn hình ảnh để nói về khó khăn, thách thức (Đào núi và lấp biển). Đối với cách biểu đạt gián tiếp thì trước khi chứng minh cần phân tích, cắt nghĩa từ nghĩa đen của từ để xác định được vấn đề cần chứng minh.