Phần 2 SVIP

Phần 2. Nỗi khổ đau tuyệt vọng

Tôi yêu em âm thầm, không hi vọng,

Lúc rụt rè, khi hậm hực lòng ghen,

- Tình cảm tiếp tục trở lại vượt lên sự kìm nén, chế ngự của lý trí. Nhân vật trữ tình hồi nhớ, kiểm nghiệm lại tình yêu của mình: “Tôi yêu em âm thầm, không hy vọng/ Lúc rụt rè, khi hậm hực lòng ghen”. Cảm xúc tình yêu vừa ngọt, vừa đắng như đang trào ra trong trái tim:

+ Từ phủ định “không” được điệp lại nhấn mạnh sự đau đớn, giằng xé của một mối tình đơn phương âm thầm. 

+ Hai câu thơ nhiều ngắt cách, rối bời, khúc mắc, như băn khoăn, như “hậm hực”. 

→ Chủ thể trữ tình bị chi phối bởi những cảm xúc mãnh liệt mà càng cố đè nén càng trào dâng. Cũng vì thế mà nhân vật trữ tình phải sống trong sự giày vò, bất lực, cùng những trạng thái giằng xé ám ảnh và bế tắc. 

- Hàng loạt các cung bậc cảm xúc được xếp lên như một bản nhạc tình: 

- Nghệ thuật liệt kê khẳng định sự phong phú và những trạng thái tình cảm khác nhau của  nhân vật trữ tình dành cho người mình yêu. 

→ Nhân vật trữ tình đã phải đau khổ về tình cảm rất nhiều. Sự mâu thuẫn đến giằng xé, trăn trở, ám ảnh và làm con người đau đớn, nhưng mặt khác lại đồng thời thể hiện những nhịp đập sôi nổi, tràn đầy sinh lực của một trái tim khao khát yêu thương.

Phần 3: Sự cao thượng chân thành

Tôi yêu em, yêu chân thành, đằm thắm,

Cầu em được người tình như tôi đã yêu em.

- Câu 7 của bản dịch không thể hiện được trọn vẹn ý đồ của nguyên tác: “Tôi đã yêu em chân thành như thế, dịu dàng như thế” với điệp ngữ “…như thế…như thế…” thể hiện ý nghĩa tăng tiến về tình cảm, là một sự khẳng định đinh ninh về tình yêu chân thành, tha thiết trong cảm xúc đau đớn vô vọng. 

- Có thể theo mạch cảm xúc, lời kết thúc sẽ là một lời nguyền vị kỉ: “chẳng ai yêu em được như tôi”, thế nhưng những mâu thuẫn giữa lý trí và xúc cảm ở đầu bài đã được hòa giải bởi câu cuối mang đầy sự vị tha đối với người mình yêu: “Cầu em được người tình như tôi đã yêu em”, tức là chỉ cần em hạnh phúc, thế là đủ, dù người bên em chẳng phải là “tôi”.

- Khẳng định và tự hào về tình yêu chân thành nhân vật “tôi” đã dành cho “em”.

- Giọng điệu thiết tha, thanh thoát.

III. Tổng kết

1. Giá trị nội dung

- Thể hiện nỗi buồn của một mối tình trong cô độc. Đó là nỗi buồn trong sáng của một tâm hồn yêu đương chân thành, mãnh liệt, nhân hậu, vị tha dẫu cho mối tình ấy là vô vọng.

- Ngợi ca cách ứng xử nhân văn, cao thượng trong tình yêu.

2. Giá trị nghệ thuật

- Ngôn ngữ thơ: trong sáng, giản dị, không cầu kì. 

- Nghệ thuật điệp ngữ được sử dụng thành công, đặc biệt là điệp ngữ “tôi yêu em” .

- Giàu nhạc điệu, vừa tự nhiên lại mang chút kiểu cách tạo nên hơi thở lãng mạn cổ điển.