Tri thức Ngữ văn SVIP

TRI THỨC NGỮ VĂN

Cách trình bày vấn đề khách quan và cách trình bày vấn đề chủ quan

trong văn bản nghị luận

– Để làm nên sức thuyết phục của văn bản nghị luận trong cách trình bày vấn đề, cần kết hợp cả cách trình bày khách quan và cách trình bày chủ quan.

– Cách trình bày vấn đề khách quan chỉ đưa thông tin, nêu ra các bằng chứng khách quan.

     Ví dụ:

     (1) Tôi đã chứng kiến cả ngàn con trâu rừng bị chết dần chết mòn trên những cánh đồng trơ trọi vì bị người da trắng bắn mỗi khi có đoàn tàu chạy qua. (2) Tôi là kẻ hoang dã, tôi không hiểu nổi tại sao một con ngựa sắt nhả khói lại quan trọng hơn nhiều con trâu rừng mà chúng tôi chỉ giết để duy trì cuộc sống. (3) Con người là gì, nếu cuộc sống thiếu những con thú?

(Xi-át-tô, Bức thư của thủ lĩnh da đỏ)

– Cách trình bày vấn đề khách quan và cách trình bày vấn đề chủ quan trong văn bản nghị luận không phải lúc nào cũng có thể chia tách rạch ròi. Có những trường hợp người viết chủ đích trình bày vấn đề khách quan, nhưng trong cách trình bày vẫn ngầm thể hiện ý kiến, quan điểm, cái nhìn chủ quan của người viết, thể hiện qua các từ ngữ biểu thị quan điểm, tình cảm cá nhân, các cách diễn đạt giàu hình ảnh, các biện pháp tu từ, các kiểu câu nghi vấn, cảm thán, phủ định, khẳng định,...

 Ví dụ:

     Đối với đồng bào tôi, mỗi tấc đất là thiêng liêng, mỗi lá thông óng ánh, mỗi hạt sương long lanh trong những cánh rừng rậm rạp, mỗi bãi đất hoang và tiếng thì thầm của côn trùng là những điều thiêng liêng trong kí ức và kinh nghiệm của đồng bào tôi.

(Xi-át-tô, Bức thư của thủ lĩnh da đỏ)

– Cách trình bày vấn đề khách quan thể hiện ở chỗ tác giả đã chỉ ra một sự thật khách quan, đó là việc người da đỏ coi thiên nhiên là thiêng liêng trong kí ức và kinh nghiệm của mình.

– Cách trình bày vấn đề chủ quan được thể hiện qua các từ ngữ thể hiện tình cảm trân trọng thiên nhiên của tác giả (tấc đất thiêng liêng, lá thông óng ánh, hạt sương long lanh trong cánh rừng rậm rạp, mỗi bãi đất hoang và tiếng thì thầm của côn trùng,...).

-->Trong trường hợp này, cách trình bày vấn đề khách quan và cách trình bày vấn đề chủ quan được kết hợp khéo léo, nhuần nhuyễn như một thủ pháp nghệ thuật để tăng sức thuyết phục cho văn bản.