Những thành tựu trong công cuộc cải cách, mở cửa ở Trung Quốc đã góp phần làm phong phú thêm mô hình phát triển chủ nghĩa xã hội trong thực tiễn; chứng tỏ sức sống, triển vọng của chủ nghĩa xã hội; đồng thời, để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho các nước xã hội chủ nghĩa khác, trong đó có Việt Nam.

Tham khảo: Một số đặc trưng của mô hình “chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới”

♦ “Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới” được đặt nền móng từ lý luận về chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc do nhà lãnh đạo Đặng Tiểu Bình nêu lên, sau đó tiếp tục được bổ sung và hoàn thiện trong quá trình cải cách, mở cửa.

♦ Trong quan niệm của Đảng Cộng sản Trung Quốc, khái niệm chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới (Socialism with Chinese Characteristic for a New Era) được lý giải là: “Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc bước vào thời đại mới có nghĩa là dân tộc Trung Hoa trải qua muôn vàn khó khăn từ thời cận đại đến nay đã chào đón sự nhảy vọt vĩ đại: từ đứng lên, giàu lên đến mạnh lên, có triển vọng sáng lạn thực hiện sự phục hưng vĩ đại dân tộc Trung Hoa...”. Thời đại mới mà Trung Quốc nhắc đến ở đây chính là thế kỷ XXI (cụ thể là từ sau Đại hội XIX - 2017) - thế kỷ mà Trung Quốc đặt ra những mục tiêu lớn, như: hoàn thành xây dựng xã hội khá giả toàn diện (vào năm 2021), phấn đấu đưa Trung Quốc trở thành cường quốc xã hội chủ nghĩa hiện đại, giàu mạnh, dân chủ, văn minh, hài hòa, tươi đẹp (giữa thế kỷ XXI); là thời kỳ Trung Quốc ngày càng tiến gần hơn tới trung tâm vũ đài thế giới.

- Kể từ Đại hội XIX của Đảng Cộng sản Trung Quốc (2017) đến nay, hệ thống lý luận về “Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới” đã được định hình với 5 trụ cột chính là: kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội và văn minh sinh thái. Cụ thể là:

- Về kinh tế:

+ Trung Quốc chuyển từ “tăng trưởng cao” về tốc độ sang giai đoạn phát triển "chất lượng cao".

+ Đẩy nhanh xây dựng đất nước theo mô hình sáng tạo.

+ Thực hiện chiến lược chấn hưng nông thôn.

+ Thực thi chiến lược phát triển nhịp nhàng giữa các khu vực.

+ Đẩy nhanh hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa.

+ Thúc đẩy hình thành bố cục mở cửa toàn diện.

- Về chính trị: bản chất của chế độ chính trị xã hội chủ nghĩa đặc sắc Trung Quốc thời đại mới là: nền chuyên chính dân chủ nhân dân do giai cấp công nhân lãnh đạo, lấy liên minh công nông làm nền tảng, mọi quyền lực nhà nước đều thuộc về nhân dân.

- Về văn hóa:

+ Nắm vững quyền lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc đối với công tác ý thức hệ.

+ Bồi dưỡng và thực hiện “giá trị quan” cốt lõi xã hội chủ nghĩa.

+ Tăng cường xây dựng đạo đức tư tưởng.

+ Phát triển văn hóa nghệ thuật xã hội chủ nghĩa.

+ Thúc đẩy phát triển sự nghiệp văn hóa và ngành công nghiệp văn hóa.

- Về xã hội: Đảng Cộng sản Trung Quốc lãnh đạo nhân dân xây dựng xã hội hài hòa, theo yêu cầu chung là: dân chủ pháp trị, công bằng chính nghĩa, thành tín hữu ái, tràn đầy sức sống, yên ổn trật tự, con người chung sống hài hòa với thiên nhiên.

- Về văn minh sinh thái:

+ Đảng Cộng sản Trung Quốc xác định: xây dựng văn minh sinh thái liên quan tới hạnh phúc của nhân dân, liên quan đến phương kế lâu dài trong tương lai của dân tộc.

+ Nguyên tắc chung trong xây dựng văn minh sinh thái là tiết kiệm tài nguyên, bảo vệ môi trường, kiên trì phương châm ưu tiên tiết kiệm, ưu tiên bảo hộ, phục hồi tự nhiên là chính, nỗ lực thúc đẩy phát triển xanh, phát triển tuần hoàn, phát triển các bon thấp, hình thành bố cục không gian, sản xuất, sinh hoạt tiết kiệm tài nguyên, thân thiện môi trường, tạo ra môi trường sống và sản xuất tốt cho nhân dân, đóng góp cho an ninh sinh thái toàn cầu.

(Nguồn: TS Phạm Thị Hoàng Hà, TS Nguyễn Văn Quyết, Mô hình chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới và những gợi mở cho Việt Nam, Tạp chí Chủ nghĩa xã hội - Lý luận và thực tiễn, số 3 (13) 2021, trang 60 - 63).

Hoàn thành công cuộc khôi phục kinh tế là ý nghĩa của chính sách kinh tế mới, không phải là bài học về công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô.

Đáp án cần chọn là: D

Những thành tựu Liên Xô đạt được trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội (1925-1941) đã tạo cơ sở vật chất vững chắc để Liên Xô có thể đánh thắng phát xít Đức trong cuộc chiến tranh vệ quốc (1941-1945). Bởi trong chiến tranh nếu không có nguồn nhân lực và vật lực vững chắc thì khó có thể giành chiến thắng trong cuộc chiến.

Đáp án cần chọn là: C

Qua hai kế hoạch 5 năm, công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô đã đạt được những thành tựu to lớn, đưa Liên Xô từ một nước nông nghiệp lạc hậu thành một cường quốc công nghiệp xã hội chủ nghĩa. Năm 1937, sản lượng công nghiệp chiếm 77.4 % tổng sản phẩm quốc dân. Đây là thành tựu lớn nhất của Liên Xô trong công cuộc xây dựng Chủ nghĩa xã hội (1925 – 1941).

Đáp án cần chọn là: B

Sau khi khôi phục kinh tế, Liên Xô vẫn là một nước nông nghiệp lạc hậu so với các nước tư bản phương Tây, kĩ thuật, thiết bị lệ thuộc vào nước ngoài: nông nghiệp chiếm trên 2/3 tổng sản phẩm quốc dân, máy móc phải nhập của nước ngoài. Chính vì vậy, để xây dựng cơ sở vật chất cho chủ nghĩa xã hội, nhân dân Liên Xô phải thực hiện nhiệm vụ công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa.

Đáp án cần chọn là: A

Sau khi thực hiện công cuộc cải cách ở Liên Xô, cùng với sự biến đổi về kinh tế, cơ cấu giai cấp trong xã hội cũng thay đổi. Các giai cấp bóc lột bị xóa bỏ, chỉ còn lại hai giai cấp lao động là công nhân và nông dân tập thể cùng trí thức xã hội chủ nghĩa.

Đáp án cần chọn là: C

Đáp án: B

Giải thích: Mục…1 (phần II )….Trang…55…..SGK Lịch sử 11 cơ bản