Hãy nhập câu hỏi của bạn vào đây, nếu là tài khoản VIP, bạn sẽ được ưu tiên trả lời.
Đọc bài Mẹ Hiền Dạy Con ngữ văn lớp 6 hãy tìm danh từ chung và danh từ riêng trong đoạn văn em thích
Bạn tham khảo nhé !
Lưu ý : Trên mạng
Môi trường giáo dục luôn ảnh hưởng trực tiếp đến con người, nó không chỉ rèn luyện cho con người ta nhân cách mà nó còn giúp ích trong việc rèn luyện bản thân. Không ai trong chúng ta có thể tự nhiên hoàn hảo cả, đó là một quá trình học tập, rèn luyện và có một môi trường là một trong những yếu tố quyết định. Truyện “ Mẹ hiền dạy con” là truyện đã làm rõ vấn đề môi trường sống trong việc giáo dục con người.
Truyện “ Mẹ hiền dạy con” được trích từ sách Liệt nữ truyện của Trung Hoa. Câu chuyện xoay quanh vấn đề dạy dỗ đứa con của người mẹ giàu lòng yêu thương. Bà luôn tạo cho con một môi trường sống tốt tốt đẹp, vừa có đạo đức, vừa có ý chí học hành phấn đấu thành tài.
Khi ở gần nghĩa địa, bà thấy người con luôn học theo người ta đào, chôn, lăn lóc… Trong đầu bà lúc này hiện lên suy nghĩ là không thể để đứa con trai của mình ở đây được, cứ tiếp tục như vậy con sẽ không chú tâm vào học hành, suốt ngày chỉ làm những điều vô bổ. Thấy vậy, bà chuyển nhà đến chợ. Ở đây, thấy người ta buôn bán tấp nập. nhộn nhịp thì đứa con cũng tập cách buôn bán điên đảo và bà lại nghĩ rằng, đây cũng không phải là môi trường tốt cho con học tập và noi theo. Rồi sau đó, bà lại chuyển nhà tới ở gần trường học. Trường học là môi trường giáo dục vô cùng tốt, ở đây bọn trẻ được học kiến thức, lễ phép với thầy cô giáo. Thấy các bạn đến trường, đứa con cũng học theo để đến trường và rồi đứa con học được cách lễ phép, từ đó có ý học chăm chỉ và bà nghĩ rằng đây chính là môi trường cho con, là chỗ ở lâu nhất.
Trong một lần qua nhà hàng xóm chơi, đứa trẻ thấy người ta đang giết lợn và về nhà hỏi mẹ: “ người ta giết lợn để làm gì”, không kịp suy nghĩ là mẹ đã trả lời ngay là giết lợn để cho con ăn. Sau khi suy nghĩ về lời nói của mình, bà thấy rằng đã lừa dối con, vì vậy bà ngay lập tức ra chợ để mua thịt lợn về cho con ăn như lời hứa mà bà đã nói với con. Bà mẹ đã hình thành cho con một ý thức tuyệt vời, nói được làm được, không bao giờ được nói dối, từ đó tạo nên những phẩm chất tốt đẹp trong người con.
Khi đang dệt tấm vải, bà thấy người con đang đi học thì bỏ về, ngay lập tức bà cắt đi tấm vải mà mình đang dệt để cho người con hiểu ra bản chất vấn đề. Khi đi học mà bỏ học về giữa chừng cũng giống như tấm vải đang dệt mà bị cắt đứt, mãi mãi sẽ không có sản phẩm, nếu hàm chơi sẽ chấm dứt giống như tấm vải kia. Đó là một lời cảnh tỉnh sâu sắc mà bà mẹ muốn nhắn nhủ tới người con của mình. Người con trai đã cảm nhận được tình cảm của người mẹ và từ đó đi học rất chuyên cần, không bao giờ bỏ học đi chơi hay về giữa chừng nữa.
Qua câu chuyện trên, chúng ta có thể rút ra được nhiều bài học có ý nghĩa. Môi trường giáo dục có vai trò quan trọng trong việc rèn luyện đạo đức cũng như nhân cách của mỗi con người. Ông cha ta có câu: “ Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng” quả là một trong tuc ngữ không hề sai, không chỉ có ý nghĩ trong thời xưa mà còn có ý nghĩ đối với cuộc sống hiện nay
Khi xã hội có rất nhiều cái xấu, chúng ta phải biết chọn môi trường sống cho mình, điều đó quả thực là không hề dễ dàng, chúng ta cần phải suy nghĩ cẩn trọng để đưa ra quyết định.
Qua truyện “ Mẹ hiền dạy con”, chúng ta có thể học được rất nhiều điều thông qua các dạy, giáo dục con của người mẹ. Tình thương của người mẹ là chưa đủ trong việc giáo dục con cái mà cần phải đến một môi trường giáo dục tốt để con học tập và noi theo.
Chuyện mẹ con thầy Mạnh Tử khiến chúng ta phải suy nghĩ về đạo làm con. Làm con, thiết nghĩ trước hết phải lấy việc tôn kính cha mẹ làm đầu. Không những thế, để làm vui lòng cha mẹ, mỗi chúng ta cần phải ra sức học hành. Con cái học hành chăm chỉ, giỏi giang, đó cũng là ước nguyện, là niềm hi vọng trọn đời của cha mẹ. Học hành chăm chỉ, giỏi giang, thiết nghĩ đó cũng là cách đến đáp công ơn có ý nghĩa nhất của con cái đối với cha mẹ của mình.
^^
Học tốt !
I. VỀ THỂ LOẠI
Truyện Mẹ hiền dạy con (trích Liệt nữ truyện) của Trung Quốc tuy ra đời sớm hơn các truyệnCon hổ có nghĩa và Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng nhưng cũng được xếp vào cụm bài truyện trung đại, vì cách diễn đạt có những điểm giống nhau.
II. KIẾN THỨC CƠ BẢN
1. Câu chuyện kể về quá trình dạy con của Mạnh mẫu, trải qua năm sự việc như sau:
Sự việc | Hành động của con | Suy nghĩ và hành động của mẹ |
1 | ở gần nghĩa địa, bắt chước đào, chôn, lăn, khóc. | "Chỗ này không phải chỗ con ta ở được" - Chuyển nhà ra gần chợ. |
2 | Ở gần chợ, bắt chước cách nô nghịch, buôn bán điên đảo. | "Chỗ này cũng không phải chỗ con ta ở được" - Chuyển nhà ra gần trường học. |
3 | ở gần trường, bắt chước học tập lễ phép, cắp sách vở. | "Chỗ này là chỗ con ta ở được đây" - Yên tâm về chỗ ở. |
4 | Hỏi: "Người ta giết lợn làm gì?". | Nói đùa: "Để cho con ăn đấy", rồi hối hận, đi mua thịt lợn về cho con ăn thật để giữ lời. |
5 | Bỏ học về nhà chơi. | Cầm dao cắt đứt tấm vải và bảo: "Con đang đi học mà bỏ học, thì cũng như ta đang dệt tấm vải này mà cắt đứt đi vậy". |
2. Ba sự việc đầu cho thấy: việc lựa chọn môi trường sống có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc hình thành nhân cách trẻ thơ. Người Việt Nam có câu: "Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng" phần nào thể hiện ý nghĩa tương tự. Hai sự việc sau, bà mẹ cũng thể hiện những quan điểm dứt khoát trong cách dạy con: Thứ nhất, không được nói dối trẻ; thứ hai, kiên quyết hướng trẻ vào việc học tập – kể cả phải chấp nhận tốn kém về của cải vật chất. Mạnh Tử học tập chuyên cần, sau trở thành một bậc đại hiền, nổi tiếng về đạo đức và hiểu biết rộng chính là nhờ cách dạy con như thế của người mẹ.
3. Vì thương con rất mực, Mạnh mẫu sẵn sàng chuyển nhà để chọn cho con môi trường học tập thuận lợi, cũng như sẵn sàng sửa chữa sai lầm của chính mình; nhưng cũng kiên quyết rèn luyện ý thức học tập cho con.
4. Cũng như truyện Con hổ có nghĩa, truyện Mẹ hiền dạy con mang những đặc điểm tiêu biểu của truyện trung đại: cốt truyện đơn giản, nội dung mang tính giáo huấn, nhân vật được miêu tả chủ yếu qua ngôn ngữ trực tiếp của người kể chuyện và hành động, ngôn ngữ đối thoại của nhân vật. Điểm khác với truyện Con hổ có nghĩa là truyện Mẹ hiền dạy con không nghiêng về tính hư cấu (tưởng tượng) mà gần với kí (ghi chép sự việc) và gần với sử (ghi chép chuyện thật).
III. RÈN LUYỆN KĨ NĂNG
1. Tóm tắt:
Thầy Mạnh Tử lúc nhỏ hay bắt chước, nên người mẹ đã phải chuyển nhà tới ba lần (từ vị trí gần nghĩa địa chuyển đến gần chợ, rồi đến gần trường học) để có chỗ ở phù hợp với việc học tập của con. Mạnh mẫu giữ lời, tránh cho con hiểu lầm nhưng cũng rất cương quyết trong dạy con.
2. Lời kể:
Muốn kể diễn cảm câu chuyện này cần chú ý tới tâm trạng, giọng điệu của nhân vật chính - người mẹ. Mỗi sự việc xảy ra đều biểu hiện qua giọng điệu, thái độ và hành động khác nhau:
- Hai lần thấy con bắt chước những việc không phù hợp với việc học ở ngoài đời, bà mẹ rất băn khoăn: "Chỗ này không phải chỗ con ta ở được", "Chỗ này cũng không phải chỗ con ta ở được". Nhưng lần thứ ba, người mẹ nói: "Chỗ này là chỗ con ta ở được đây". Hai câu đầu cần thể hiện với giọng điệu băn khoăn, không yên tâm của bà mẹ. Câu sau cùng nhẹ nhàng như trút được mối lo về tương lai của con qua môi trường sống mà bà đã lựa chọn.
- Trong sự việc thứ tư, ban đầu bà mẹ chỉ muốn nói đùa với con. Ngay sau đó bà đã ân hận, cần thể hiện bằng giọng điệu ân hận, sau đó là hành động dứt khoát.
- Lần thứ năm, kể về hành động cắt tấm vải và lời nói của bà với đứa con, cần thể hiện bằng giọng điệu kiên quyết, dứt khoát.
3. Bà mẹ thầy Mạnh Tử đang ngồi dêt vải trông thấy con bỏ học về nhà chơi, liền cầm dao cắt đứt tấm vải đang dệt trên khung. Cử chỉ của bà mẹ thể hiện thái độ rất giận trước ý thức kém cỏi của con. Tấm vải đang dệt là công sức lao động bao ngày nhưng bà mẹ sẵn sàng huỷ nó đi để biến thành một lời dạy rất nghiêm và sâu sắc. Nhờ bài học đầy ý nghĩa đó, Mạnh Tử đã trở nên nghiêm túc và chăm chỉ hơn trong học tập. Hành động của Mạnh mẫu vừa thể hiện sự thương yêu, vừa thể hiện trí tuệ và sự kiên quyết trong việc dạy con của người mẹ. Đúng là nếu không có một bà mẹ vĩ đại, thầy Mạnh Tử sẽ không bao giờ có thể trở thành một nhà hiến triết vĩ đại được.
4. Chuyện mẹ con thầy Mạnh Tử khiến chúng ta phải suy nghĩ về đạo làm con. Làm con, thiết nghĩ trước hết phải lấy việc tôn kính cha mẹ làm đầu. Không những thế, để làm vui lòng cha mẹ, mỗi chúng ta cần phải ra sức học hành. Con cái học hành chăm chỉ, giỏi giang, đó cũng là ước nguyện, là niềm hi vọng trọn đời của cha mẹ. Học hành chăm chỉ, giỏi giang, thiết nghĩ đó cũng là cách đến đáp công ơn có ý nghĩa nhất của con cái đối với cha mẹ của mình.
5. Có hai yếu tố Hán Việt đồng âm:
- tử: chết
- tử: con
Cho biết các kết hợp sau được sử dụng với nghĩa nào?
Công tử, tử trận, bất tử, hoàng tử, đệ tử, cảm tử.
Gợi ý: Trong các từ: tử trận, bất tử, cảm tử (từ tử được dùng với nghĩa chết). Các từ còn lại, từtử được dùng với nghĩa là con.
Soạn bài mẹ hiền dạy con (Trích Liệt nữ truyện) I. Đọc – hiểu văn bản Câu 1. Lập bảng STT Sự việc Con Mẹ Ý nghĩa 1 Nhà gần nghĩa địa Bắt chước đào, chôn, lăn, khóc. Dọn nhà ra gần chợ “Gần mực thì đen, gần đèn thì sán” 2 Nhà gần chợ Bắt chước buôn bán điên đảo Dọn nhà đến trường học 3 Nhà gần trường Bắt chước học tập lễ phép Vui lòng với chỗ ở mới 4 Nhà hàng xóm giết lợn Thắc mắc hỏi mẹ Nói đùa – hối hận mua thịt cho con ăn Không nên nói dối với trẻ 5 Mảnh tử đi học Bỏ học về nhà chơi Cầm dao cắt đứt tấm vải đang dệt trên khung Không được bỏ dở công việc dở dang. Câu 2. Ở hai sự việc sau ý nghĩa khác với 3 sự việc đầu: - Dạy con bằng chính hành động gương mẫu của mình. - Đã nói là làm để giữ chữ tín; đã đeo đuổi mục đích là phải kiên quyết bằng mọi giá để đạt được. Câu 3. - Bà mẹ thầy Mạnh Tử rất nghiêm khắc. - Bà thương con bằng hành động dứt khoát (dời địa điểm ngôi nhà tức là dời hoàn cảnh sinh hoạt, môi trường sống cho con), thương con không phải cưng chiều mà là giáo dục con (đặc biệt chữ tín và ý chí theo đuổi mục đích học tập). Câu 4. Cách viết Mẹ hiền dạy con là: - Thể loại truyện văn xuôi chữ Hán. - Nội dung mang tính giáo huấn. - Câu chuyện này gần với kí với sử. Nó ghi chép những sự việc có thật. - Cốt truyện đơn giản (có 5 sự kiện không phức tạp). - Nhân vật được ngôi thứ ba miêu tả thông qua hành động và ngôn ngữ đối thoại. II. Luyện tập Câu 1. Gợi ý. - Ngày xưa dệ một tấm vải phải có tính kiên trì, phải chăm chú vì rất lâu mới có sản phẩm. Vải là mặt hàng quý hiếm và đắt giá (hơn nhau tấm áo manh quần, Người đẹp nhờ lụa…). - Cắt đứt, phá hỏng một sản phẩm tốn rất nhiều công sức và có giá trị, ai chẳng tiếc. Vậy mà mẹ thầy Mạnh Tử đã làm như vậy để gây một ấn tượng mạnh và răn dạy con. - Đang đi học mà bỏ về nhà chơi cũng giống như tấm vải đang dệt bị cắt ngang phũ phàng. - Dùng hành động kiên quyết để đưa con hiểu thâm thía một điều nên nói bằng lời thì rất dài dòng và khó hiểu. Câu 2. Từ chuyện mẹ con thầy Mạnh Tử em phải có thái độ về đạo hiếu với cha mẹ mình. - Thấy được sự hi sinh của cha mẹ. - Thấy sự quan tâm săn sóc, sẵn sàng hi sinh tất cả cho con. - Phải gắn học hành, không ham chơi bời lêu lổng. Câu 4. - Nghĩa tử: chết: Tử trận Bất tử Cảm tử - Nghĩa tử: con: Công tử Hoàng tử Đệ tử.
Cũng như truyện Con hổ có nghĩa, truyện Mẹ hiền dạy con mang những đặc điểm tiêu biểu của truyện trung đại:
- Cốt truyện đơn giản, nội dung mang tính giáo huấn,
- Nhân vật được miêu tả chủ yếu qua ngôn ngữ trực tiếp của người kể chuyện và hành động, ngôn ngữ đối thoại của nhân vật.
- Điểm khác là truyện Mẹ hiền dạy con không nghiêng về tính hư cấu (tưởng tượng) mà gần với kí (ghi chép sự việc) và gần với sử (ghi chép chuyện thật)
Bà mẹ thầy Mạnh Tử là người rất mực thương con, luôn mong muốn dành những thứ tốt đẹp nhất cho con. Bà đã bốn lần chuyển nhà, thậm chí cắt đứt cả tấm vải đang dệt dở để con thấy được tầm quan trọng của việc học. Việc gây ấn tượng cho con qua hành động cuối truyện đã khiến Mạnh Tử nhớ mãi, tu chí học hành, không ham chơi nữa. Nhờ thế mà Mạnh Tử mới trở thành người tài giỏi, được nhiều người kính nể.
Mỗi sự việc xảy ra đều đem đến sự hấp dẫn kỳ lạ, từ việc thay đổi của người con đến cách xử lý vô cùng khéo léo đầy nghệ thuật của người mẹ. Nhưng đứa trẻ nào cũng vậy, luôn ham chơi và dễ bắt chước. Được một thời gian Mạnh Tử vấp phải một sai lầm chính là bỏ học đi chơi, biết được tính ham chơi hơn ham học của người con người mẹ hiền từ nhưng nghiêm khắc đã dùng trí tuệ, sự thông minh để đưa ra một hành động thật quyết liệt, bất ngờ đó là dùng dao cắt đứt tấm vải mình đang dệt. Có lẽ khi chứng kiến hành động lạ thường này bất cứ người con nào cũng thấy sửng sốt. Mẹ không dùng lời nói dạy con mà dùng hành động mang ẩn ý sâu sắc: để dệt được một mảnh vải đẹp, bền là cả một quá trình, học tập cũng vậy để thành đạt cần phải chuyên tâm, việc bỏ học đi chơi giống như việc bản thân con tự cầm dao cắt đứt những gì mình từng cố gắng. Đó là bài học không những sâu sắc mà còn cảm phục mà mẹ mang lại. Em thấy Mạnh Tử cũng như rất nhiều những người con, những đứa trẻ khác, tâm hồn ngây thơ, trong trắng, dễ bắt chước nhưng cũng dễ hoà vào cuộc sống mới, không ngại đổi thay, thông minh và hiểu điều mẹ dạy. Như bất cứ bà mẹ nào, người mẹ trong câu chuyện rất đáng ngợi ca, đó là người mẹ thông minh, khéo léo, tinh tế, cương quyết, yêu thương, hiểu tâm lý con trẻ. Đó quả là một người mẹ hiếm có.