Nguyễn Trãi (1380-1442) hiệu là Ức Trai.Quê gốc ở Chi Ngại (Chí Linh,Hải Dương).Ông là con của Nguyễn Phi Khanh và vợ Trần Thị Thái. Nguyễn Trãi là một nhà quân sự,chính trị tài ba và kiệt xuất đồng thời trở thành khai quốc công thần của triều đại Hậu Lê.Ông được UNESCO công nhận là danh nhân văn hóa thế giới và là một trong 14 anh hùng tiêu biểu của Việt Nam cùng với Hùng Vương,Hai Bà Trưng,Lý Nam Đế,..

     Ngay từ khi còn bé,ông đã rất thông minh và ham đọc sách,điều này được cha ông là Nguyễn Phi Khanh nhắc đến trong hai câu thơ:" Cố viên loạn hậu hữu tiên lư/Lục tuế nhi đồng phả ái thư"Không chỉ vậy,ông có đóng góp rất lớn trong nhiều lĩnh vực,để lại nhiều tác phẩm có giá trị lớn như: Quân trung từ mệnh tập,Dư địa chí,Chí Linh sơn phú,Quốc âm thi tập,..và tác phẩm nổi tiếng được coi như bản tuyên ngôn độc lập của nước ta " Bình Ngô đại cáo".Tư tưởng nhân nghĩa,yêu nước,thương dân luôn được ông đề cao và trân trọng.Đặc biệt cách đánh vào tinh thần cuả giặc (tâm công kế) cũng được ông sử dụng một cách hiệu quả.

     Vụ án Lệ Chi Viên là vụ án oan nổi tiếng thời Lê Sơ khiến cho người anh hùng dân tộc Nguyễn Trãi bị kết án tru di tam tộc.Năm 1464 sau 22 năm oan khuất,vua Lê Thánh Tông đã ban chiếu minh oan cho ông.

Lưu ý : Có những phần tham khảo tư liệu trong sách và trên mạng 

Tham khảo:

– Nguyễn Trãi không những Ɩà một nhà chính trị， quân sự tài ba， một anh hùng dân tộc mà còn Ɩà một danh nhân văn hoá thế giới．Ông có nhiều tác phẩm có giá trị lớn về văn học， sử học， địa lí học như Quân trung từ mệnh tập， Bình Ngô đại cáo， Chí Linh sơn phú， Quốc âm thi tập， Dư địa chí…
– Tư tưởng c̠ủa̠ ông tiêu biểu cho tư tưởng c̠ủa̠ thời đại．cả cuộc đời c̠ủa̠ Nguyễn Trãi， khi đánh giặc cũng như khi xây dựng đất nước hoặc sáng tác thơ văn， ông luôn nêu cao lòng nhân nghĩa， yêu nước， thương dân．Ông thường suy nghĩ ѵà mong muốn “ăn lộc đền ơn kẻ cấy cày”， “nơi thôn cùng， xóm vắng không một tiếng hờn giận oán sầu”.

Lê Thánh Tông:

-Là một vị vua anh minh， một tài năng xuất sắc trên nhiều lĩnh vực kinh tế， chính trị， quân sự mà còn Ɩà một nhà văn， nhà thơ lớn， nổi tiếng tài ba c̠ủa̠ dân tộc ta ở thế kỉ XV．Ông đã để lại một di sản thơ văn phong phú， đồ sộ.
– Cuối thế kỉ XV， ông sáng lập ra Hội Tao đàn ѵà Ɩàm chủ soái．Hội Tao đàn ra đời đánh dấu bước phát triển cao về văn chương đương thời.
-Thơ văn c̠ủa̠ ông chứa đựng tinh thần yêu nước ѵà tinh thần dân tộc sâu sắc．Ông sáng tác nhiều tác phẩm có giá trị như : Quỳnh uyển cửu ca， Châu cơ thắng thưởng， Chinh tây kỉ hành， Minh lương cẩm tú， Văn minh cổ xuý， CỔ tâm bách vịnh…， tất cả khoảng trên 300 bài (bằng chữ Hán)， Hồng Đức quốc âm thi tập (bằng chữ Nôm).
3．Ngô Sĩ Liên (thế kỉ XV)
– Ông Ɩà nhà sử học nổi tiếng c̠ủa̠ nước ta ở thế kỉ XV．Ông đỗ Tiến sĩ năm 1442， từng được đảm nhận các chức vụ ở Hàn lâm viện， Phó đô ngự sử， sử quán tu soạn．– Ông Ɩà một trong những tác giả bộ Đại Việt sử kí toàn thư (15 quyển) biên chép một cách có hệ thống lịch sử dân tộc từ thời Hồng Bàng đến năm 1427.
4．Lương Thế Vinh (1442 – ? )
Ông đỗ Trạng nguyên năm 1463， nổi tiếng thần đồng， học rộng， tài trí， khoáng đạt， bình dị được vua ѵà dân coi trọng．Ông còn Ɩà nhà toán học nổi tiếng c̠ủa̠ nước ta thời Lê sơ．Ông có công trình Đại thành toán pháp， Thiền môn giáo khoa (nghiên cứu về Phật học)．Ông được người đương thời ca ngợi Ɩà nhân vật “tài hoa， danh vọng bậc nhất”; đến nay còn gọi Ɩà “Trạng Lường”.

refer

Lê Quý Đôn là một "nhà bác học ham đọc, ham biết và ham viết" là "một nhà bác học có kiến thức hết sức uyên bác và đa dạng". Điều đó đã được nhà sử học Phan Huy Chú nói đến từ những năm đầu của thế kỷ 19, trích:

"Ông có tư chất khác đời, thông minh hơn người mà (vẫn) giữ tính nết thuần hậu, lại chăm học không biết mỏi. Tuy đỗ đạt vinh hiển, tay vẫn không rời quyển sách. Bình sinh (ông) làm sách rất nhiều. Bàn về kinh sử thì sâu sắc, rộng rãi, mà nói về điển cố thì đầy đủ rõ ràng. Cái sở trường của ông vượt hơn cả, nổi tiếng trên đời. Văn thơ ông làm ra gọi là Quế đường tập có mấy quyển" (trong "Nhân vật chí")

"Ông là người học vấn rộng khắp, đặt bút thành văn. Cốt cách thơ trong sáng. Lời văn hồn nhiên..., không cần suy nghĩ mà trôi chảy dồi dào như sông dài biển cả, không chỗ nào không đạt tới, thật là phong cách đại gia" (trong "Văn tịch chí")

Xét góc cạnh khác, theo Giáo sư Văn Tân thuộc Viện Sử học (Việt Nam), Lê Quý Đôn còn là:

Một nhà trí thức muốn có những cải cách trong xã hội Việt Nam.

Một nhà chính trị quan tâm đến nhân dân, gần gũi nhân dân, và hiểu những mong muốn của nhân dân.

Một nhà trí thức có tư tưởng tự tôn và tự hào dân tộc.

Tuy nhiên, là một nho sĩ trung thành với họ Trịnh, và ý hệ thức của Lê Quý Đôn là ý thức hệ của giai cấp phong kiến hồi thế kỷ 18, nên trong đời ông, ông đã từng đi đánh dẹp các đội quân nổi dậy chống lại triều đình Lê-Trịnh.

tham khảo :
Lê Quý Đôn là một "nhà bác học ham đọc, ham biết và ham viết" là "một nhà bác học có kiến thức hết sức uyên bác và đa dạng"

1. Hãy chon câu mà cho là không phù hợp với hoàn cảnh ra đời của nhà Lý:

a, Lê Hoàn mất, các con tranh giành ngôi vua.

b, Lê Long Đĩnh lên ngôi nhưng tham lam tàn bạo.

c, Triều thần chán ghét nhà Tiền Lê.

d, Nhân dân đòi phải thay triều đại khác.

e, Các đại thần tôn Lý Công Uẩn lên ngôi vua.

2. Trong 4 nhân vật lịch sử dưới đây, người nào đúng với nhận thức là người có học, có đức và có uy tín được triều thần quý trọng?

A. Lý Thường Kiệt

B. Đinh Bộ Lĩnh

C. Lê Hoàn

D. Lý Công Uẩn

1A

2D

D
D
C

D ( Lê Hữu Trác (tên hiệu Hải Thượng Lãn Ông) là một lang y, được coi là ông tổ ngành y học Việt Nam.)

D (Dưới triều Nguyễn nông dân phải lưu vong, phiêu tán khắp nơi vì nông dân bị địa chủ cường hào cướp ruộng đất, do đê vỡ liên tục)

B 

Lương Thế Vinh được mệnh danh là Trạng Lường.

Lương Thế Vinh đỗ trạng nguyên dưới triều Lê Thánh Tông và làm quan tại viện Hàn Lâm. Ông được biết đến nhiều nhất bởi các tác phẩm do ông biên soạn ở các lĩnh vực toán học, văn hóa. Ông cũng còn được biết đến là một trong 28 nhà thơ của hội Tao Đàn do vua Lê Thánh Tông lập năm 1495.

REFER

Lương Thế Vinh

Từ nhỏ Lương Thế Vinh đã nổi tiếng về khả năng học mau thuộc, nhanh hiểu, và khả năng sáng tạo trong các trò chơi như đá bóng, thả diều, câu cá, bẫy chim. Nhờ khả năng về toán học và đo lường mà sau này ông được nhân dân gọi tên là Trạng Lường khi đỗ trạng nguyên.

1 những nhân vật lịch sử cầu cứu ngoại bang , phản bội tổ quốc ở thế kỉ XVIII là

A Nguyễn Ánh ,Lê Chiêu thống                            B Nguyễn Hữu Chỉnh

C chiêu Tăng                                                        D Vũ Văn Nhậm

2 tên tướng giặc thanh chỉ huy 29 vạn quân xâm lược nước ta là

A Sầm nghi đống           B Tôn Sĩ Nghị             C Thoát Hoan          d Hầu Nhân Bảo

3 nối 

oki bạn là nhất

Lê Văn Hưu

Lê Văn Hưu

Lời giải:

Từ thế kỉ XVIII, ruộng đất ngày càng tập trung vào tay giai cấp địa chủ, trong lúc chính quyền ở các hai miền đều thiếu quan tâm đến đời sống của nông dân. Điều này đã khiến cho đời sống người nông dân cực khổ, mâu thuẫn xã hội phát triển gay gắt, khởi nghĩa nông dân nổ ra trên khắp cả nước với quy mô và tần suất lớn => thế kỉ XVIII được mệnh danh là “thế kỉ nông dân khởi nghĩa”.

Đáp án cần chọn là: C

20. A

21. D

22. C

23. D

24. B

25. A

26. A

27. C

28. A

29. C

30. A

31. C

32. B

33. D

34. D

35. D

36. D

37. A