Câu hỏi của việt nguyễn hoàng

Question

phan tich toi di hoc

Xin Lỗi 1 Tình Yêu · Accepted Answer

In đậm trong kí ức về một thời học trò có lẽ sẽ có rất nhiều những kỉ niệm đẹp đẽ nhất đời. Đó là quãng thời gian ta được sống là chính mình, là sự vô tư hồn nhiên còn luôn nở rộ trên khuôn mặt trẻ thơ. Và chắc hẳn còn là cả bầu trời kí ức về ngày đầu tiên đi học của đời mình. Khoảnh khắc đáng nhớ ấy được tác giả Thanh Tịnh tái hiện đầy xúc cảm qua truyện ngắn “Tôi đi học”

Thanh Tịnh tên là Trần Văn Ninh (1911-1988) quê ở Huế. Là một người có năng khiếu về văn chương nên đến năm 1933 ông đã bắt đầu sáng tác. Ông sang tác nhiều thể loại nhưng thành công nhiều hơn cả là ở truyện ngắn và thơ. Các truyện ngắn của ông đều thấm đượm cảm xúc êm dịu, trong trẻo mà cũng man mác buồn thương, vừa ngọt ngào sâu lắng. với giọng văn nhẹ nhàng như thủ thỉ tâm tình mà thấm thía khó quên thực sự các tác phẩm mà Thanh Tịnh viết đều làm đọng lại trong long người đọc chút bang khuâng ít nhiều. Trong đó truyện ngắn “Tôi đi học” in trong tập Quê mẹ xuất bản năm 1941 là một tác phẩm như thế. Đây là thiên hồi ức xúc động về những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường ba mươi năm về trước.

Bài văn được sắp xếp theo trình tự thời gian. Tâm trạng nhân vật phát triển song song cùng các sự kiện đáng nhớ về ngày đầu tiên đi học. từ cảnh cậu bé được mẹ âu yếm dắt tay dẫn đi trên con đường tới trường, đến cảnh cậu say mệ nhìn ngắm ngôi trường; cảnh hồi hồi hộp nghe thầy giáo gọi tên mình, lo lắng khi phải rời xa vòng tay mẹ để cùng các bạn vào nhận chỗ trong lớp mới vào giờ học đầu tiên.Với ngòi bút tâm tình cùng sự kết hợp hài hòa giữa bút pháp tự dự, miêu tả, bộc lộ cảm xúc đã tạo nên tính trữ tình đậm đà của bài văn.

Mở đầu truyện ngắn, tác giả phác họa khung cảnh thiên nhiên, khơi gợi dòng hồi tưởng trở về. Mùa thu thường mang nét đẹp và buồn. Những biển chuyển của trời đất làm tác giả nhớ về dĩ vãng xa xôi ngày xưa cũ:
“Hàng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bang bạc, lòng tôi lại náo nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường…”
Mạch cảm xúc được mở ra hết sức tự nhiên nhưng cũng đầy thi vị. Nghệ thuật so sánh được tác giả sử dụng khéo léo, kết hợp những hình ảnh giàu sức gợi đã vẽ nên bức tranh thiên nhiên với những nét đơn giản nhưng cũng đủ để cho ta thấy cái thi vị lãng mạn mơ mộng của không gian đất trời sang thu có sắc lá vàng phai, mây bạc lãng đãng trôi trên bầu trời mênh mông xanh thẳm.

Hình ảnh mấy em nhỏ rụt rè xuất hiện nấp dưới nón mẹ lần đầu tiên đi đến trường khiến nhà văn nhớ lại ngày đầu tiên đi học khó quên của mình. Thời gian trôi qua mấy chục năm, tác giả- một cậu bé ngày xưa vẫn nhớ như in: Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh. Mẹ tôi âu yếm nắm lấy tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. Tâm trạng bồi hồi, cảm giác mới mẻ của cậu khi được mẹ dắt đến trường trên con đường được diễn tả rất tinh tế. Con đường nay tôi quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên thấy là…cảnh vật cung quanh đều thay đổi. Cậu bé nhanh chóng tìm ra nguyên nhân của sự lạ lung ấy: vì chính long tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.

Đi học là một sự kiện trọng đại trong đời. điều đó có nghĩa là cậu bé đã lớn và từ nay cậu sẽ không được nô nghịch như đứa trẻ khờ dại vô ý thức. không còn được lội qua sông thả diều như thằng Quý và không ra đồng nô đùa như thằng Sơn. Ý nghĩ ngây thơ trong sang và nghiêm túc của cậu học trò trong buổi đầu tiên đi học thật hồn nhiên và đáng yêu biết chừng nào.

Không chỉ thấy sự thay đổi khung cảnh bên ngoài mà còn thấy cả sự thay đổi lớn lao trong con người mình. Đoạn văn miêu tả diễn biến tâm ló và hành động của nhân vật cậu bé trên đường tới trường thật chân thực và xúc động:
“Trong chiếc áo vải dù đen dài, tôi cảm thấy mình trang trọng và đứng đắn. dọc đường thấy mấy cậu nhỏ trạc tuổi tôi áo quần tươm tất, nhí nhảnh gọi tên nhau hay trao sách vở cho nhau xem mà tôi thèm. Hai quyển vở mới đang ở trên tay tôi đã bắt đầu nặng. tôi bặm tay ghì thật chặt, nhưng một quyển vở cũng xệch ra và chênh đầu chúi xuống dấy. tôi xóc lên và nắm lại cẩn thận. mấy cậu đi trước ôm sách vở nhiều lại kèm cả bút thước nữa. Nhưng mấy cậu không để lộ vẻ khó khan gì nốt…”.

Vào ngày đầu tiên đi học được mặc bộ quần áo mới, cậu thấy mình đã là người lớn cho nên tất cả mọi thứ đều thay đổi. chính suy nghĩ và cảm nhận ấy khiến hành động của cậu trở nên khác hơn thường ngày. Mọi cử củ, hành động đều trở nên vụng về, lung túng. Quan điểm của cậu chuyện đi học không ghê gớm lắm nhưng cũng có nghĩa là từ đây cậu không được tự do chạy nhảy. nhìn đám học trò lớp trên nhí nhảnh cậu cố kìm nén lại càng thêm hơn. Hai quyển vở có đáng gì mà cậu lại thấy nặng trong khi các bạn khác mang nhiều đồ hơn lại không thấy khó khăn gì. Chính suy nghĩ không muốn thua kém và tỏ ra mình lớn, cậu xin mẹ được cầm cả bút thước. nghe mẹ bảo để mẹ cầm thì trong đầu cậu nảy ra ý nghĩ ngây thơ: chắc chỉ người thạo mới cầm nổi bút thước.

Hồi tưởng lại tâm trạng hồi ấy, tác giả đã thích thú mà nhận xét: Ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi. Hình ảnh so sánh trong câu văn trên mới trong sang, đẹp đẽ mà rất phù hợp tâm lí trẻ thơ.
Cậu bé choáng ngợp trước khung cảnh sân trường làng Mĩ Lí dày đặc cả người. người nào cũng quần áo sạch sẽ, gương mặt vui tươi sang sủa. Cậu nhớ lại cảm tưởng của mình về ngôi trường lúc cậu chưa đi học, đó là thái độ dửng dung: “Trước đó mấy hôm, lúc đi ngang qua làng Hòa An bẫy chim quyên với thằng Minh, tôi có ghé lại trường một lần, lần ấy trường đối với tôi là một nơi xa lạ…”. Nhưng bây giờ đây lúc sắp sửa là học trò cậu bống thấy ngôi trường xinh xắn vừa oai nghiêm khác thường và mình quá nhỏ bé so với nó. Vì vậy cậu đâm ra lo sợ vẩn vơ. Trước mắt cậu là cả thế giới mới mẻ, những đứa bạn cùng trang lứa với cậu không khác gì những con chim con đứng trên bờ tổ, nhìn quãng trời muốn bay nhưng còn ngập ngừng e sợ. Trí óc non nớt cậu không hình dung những điều xảy ra trong ngôi trường đẹp đẽ này mà cậu lo sợ phập phồng, khao khát tìm hiểu bạn bè thầy cô trong ngày đầu : “sau một hồi trống vang dội cả lòng tôi…”. Đoạn văn với các hình ảnh được tả thực từng chi tiết. buổi học đầu tiên được tái hiện đầy sinh động. giây phút đợi gọi tên cũng đầy thấp thỏm lo âu: “ trong lúc ông ta đọc tên từng người, tôi cảm thấy như quả tim tôi ngừng đập. tôi quên cả mẹ tôi đứng sau tôi…”. Cậu lo sợ khi sắp phải rời xa vòng tay mẹ nhưng rồi giờ phút ấy cũng đến. khi ngồi yên trong lớp đón nhận giờ học đầu tiên, cậu cảm thấy vừa xa lạ vừa gần gũi với mọi vật xung quanh: “một mùi nhương lạ xông lên trong lớp. trông hình gì treo trên tường tôi cũng cảm thấy là và hay…”

Để rồi ngỡ ngàng và tự tin, cậu bé nghiêm trang bước vào giờ học đầu tiên của đời mình: “ tôi vòng tay lên bàn chăm chỉ nhìn thầy viết và lẩm nhẩm đánh vần đọc”

Như vậy truyện ngắn “tôi đi học” để lại trong chúng ta chút bồi hồi bân khuâng về buổi tựu trường đầy lưu. Khoảnh khắc chẳng bao giờ phai nhạt trong tâm trí mỗi người.Câu trả lời: In đậm trong kí ức về một thời học trò có lẽ sẽ có rất nhiều những kỉ niệm đẹp đẽ nhất đời. Đó là quãng thời gian ta được sống là chính mình, là sự vô tư hồn nhiên còn luôn nở rộ trên khuôn mặt trẻ thơ. Và chắc hẳn còn là cả bầu trời kí ức về ngày đầu tiên đi học của đời mình. Khoảnh khắc đáng nhớ ấy được tác giả Thanh Tịnh tái hiện đầy xúc cảm qua truyện ngắn “Tôi đi học”