Nhưng đêm nay trời nhiều mây. Lá cây xào xạc. Côn trùng trong lòng đất rỉ rả mãi một điệu buồn .Ai như Tắc Kè khuya khoắt đang gọi cửa. Đêm ở Bờ Dậu thanh vắng đến nỗi nghe rõ cả tiếng ốc sên đi làm về , nhẹ nhàng vén tà áo dài trườn qua chiếc lá rụng. Nửa đêm, xíu chút nữa Bọ Dừa thiếp đi thì sương bắt đầu rơi. Lẫn trong tiếng thở dài của gió là tiếng rơi lộp độp của sương. Thật bất ngờ, một giọt sương nhắm trúng cổ ông khách rớt xuống. Bọ Dừa rùng mình, tỉnh hẳn”.

(Ngữ văn 6, tập I, bộ sách Chân trời sáng tạo NXB Giáo Dục, 2021)

Câu 1(2.0 điểm): Đoạn văn trên được trích từ văn bản nào? Tác giả là ai? Xác định thể loại của văn bản đó và nêu nội dung của đoạn trích?

Câu 2(1.0 điểm): Tìm và nêu tác dụng của trạng ngữ có trong câu sau:

“Nửa đêm, xíu chút nữa Bọ Dừa thiếp đi thì sương bắt đầu rơi.”

Câu 3( 1.0 điểm): Từ nội dung của đoạn trích, hãy cho biết em sẽ làm gì để thể hiện tình yêu của mình dành cho quê hương, đất nước

Đêm ấy ông khách - đích thị Bọ Dừa, cụ giáo thông thái chả bao giờ nói sai – ngủ lại dưới vòm lá trúc thật. Với ông, ngủ ngoài trời là chuyện bình thường. Nhưng đêm nay trời nhiều mây. Lá cây xào xạc. Côn trùng trong lòng đất rỉ rả mãi một điệu buồn. Ai như Tắc Kè khuya khoắt đang gọi cửa. Đêm ở Bờ Giậu thanh vắng đến nỗi nghe rõ cả tiếng Ốc Sên đi làm về, nhẹ nhàng vén tà áo trườn qua chiếc lá rụng. Nửa đêm, xíu chút nữa Bọ Dừa thiếp đi thì sương bắt đầu rơi. Lẫn trong tiếng thở dài của gió là tiếng rơi lộp độp của sương. Thật bất ngờ, một  giọt sương nhằm trúng cổ ông khách rớt xuống. Bọ Dừa rùng mình, tỉnh hẳn”.
                                     (Trích Giọt sương đêm, Trần Đức Tiến, in trong Xóm Bờ Giậu).
 

4.Đoạn trích được kể theo ngôi thứ mấy? Vì sao em biết điều đó?

Đoạn trích được kể theo ngôi thứ 3, người kể giấu mình đi

Ngôi thứ 1, người kể giấu mình đi

Ngôi thứ 3, người kể giấu mình đi, gọi tên nhân vật bằng tên của chúng

5.Xác định nội dung chính của đoạn trích trên

Kể về một đêm Bọ Dừa ngủ lại dưới vòm lá trúc

Kể về một đêm Bọ Dừa ngủ lại dưới vòm lá trúc nghe âm thanh của đêm ở xóm bờ giậu

kể về 1 đêm Bọ Dừa ngủ dưới vòm lá trúc bị một giọt sương nhằm trúng cổ rớt xuống làm rùng mình, tỉnh hẳn

6.Thể loại văn học của văn bản chứa đoạn trích trên là gì ?

Truyện cổ tích

Truyện đồng thoại

Kí

7.Các từ láy có trong đoạn trích là

Xào xạc, rỉ rả, nhẹ nhàng

Xào xạc, rỉ rả, nhẹ nhàng, lộp độp

Xào xạc, khuya khoắt, nhẹ nhàng

Xào xạc, rỉ rả, nhẹ nhàng, lộp độp, khuya khoắt

8.Xác định cụm danh từ làm chủ ngữ trong câu: Côn trùng trong lòng đất  rỉ rả mãi một điệu buồn

Côn trùng trong lòng đất

Một điệu buồn

Côn trùng

9.Chỉ ra biện pháp tu từ  được sử dụng trong đoạn trích.

Biện pháp nhân hoá: Côn trùng – rỉ rả điệu buồn; Tắc Kè gọi cửa; Ốc Sên đi làm về, vén tà áo...; gió thở dài; giọt sương nhằm trúng cổ ông khách rớt xuống; Bọ Dừa tỉnh ngủ.

Biện pháp liệt kê: : Liệt kê hàng loạt các hình ảnh, âm thanh cuộc sống nơi xóm Bờ Giậu khi đêm đến.

Nhân hóa và liệt kê

10.Nhận định nào không nêu lên tác dụng của biện pháp tu từ  được sử dụng trong đoạn trích?

Làm cho lời văn sinh động, hấp dẫn, lôi cuốn, gợi hình, gợi cảm.

Những hình ảnh, âm thanh của cuộc sống về đêm nơi xóm Bờ Giậu hiện lên sống động, có hồn, nhấn mạnh vẻ đẹp thanh bình mà sống động nơi đây.

Cho thấy tình yêu thiên nhiên, tài quan sát tỉ mỉ, tinh tế của người viết.

Ca ngợi vẻ đẹp đầy sức sống của cảnh vật

11.Từ nội dung của đoạn trích, hãy cho biết tình yêu  dành cho quê hương, đất nước được  thể hiện trong những việc làm dưới đây.

(1) Trân trọng, yêu mến vẻ đẹp quê hương đất nước.

(2) Cảm nhận vẻ đẹp thiên nhiên, lắng nghe thiên nhiên

(3) Yêu mến những điều bé nhỏ, bình dị của cuộc sống chính là yêu quê hương, yêu cuộc sống

(4) Khai thác tối đa sản vật từ thiên nhiên phục vụ cuộc sống con người

(1), (2), (3)

(1), (2), (4)

(1), (3), (4)

Đêm ấy ông khách đích thị Bọ Dừa, cụ giáo Cóc thông thái chả bao giờ nói sai ngủ lại dưới vòm lá trúc thật. Với ông, ngủ ngoài trời là chuyện thường. Nhưng đêm nay trời nhiều mây. Lá cây xào xạc. Côn trùng trong lòng đất rỉ rả mãi một điệu buồn. Ai như Tắc Kè khuya khoắt đang gọi cửa. Đêm ở Bờ Giậu thanh vắng đến nỗi nghe rõ cả tiếng Ốc Sên đi làm về, nhẹ nhàng vén tà áo dài trườn qua chiếc lá rụng. Nửa đêm, xíu chút nữa Bọ Dừa thiếp đi thì sương bắt đầu rơi. Lẫn trong tiếng thở dài của gió là tiếng rơi lộp bộp của sương. Thật bất ngờ, một giọt sương nhằm trúng cổ ông khách rớt xuống. Bọ Dừa rùng mình, tỉnh hẳn. - Trải nghiệm mà Bọ Dừa có được trong đêm ngủ ngoài trời là gì? Qua đó, tác giả muốn gửi đến chúng ta thông điệp gì?

Đặt hai câu nói về chủ điểm đất nước theo mẫu sau rồi xác định thành phần chủ ngữ, vị ngữ, trạng ngữ của các câu đó.

a. TN, CN – VN (trạng ngữ chỉ thời gian, chủ ngữ là cụm danh từ chỉ khái niệm, vị ngữ là cụm động từ)

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

b. TN, CN – VN, CN – VN, TN (trong đó, một trạng ngữ chỉ nguyên nhân, một trạng ngữ chỉ mục đích)